1. RDW-CV trong xét nghiệm máu là gì?

RDW-CV (Red Cell Distribution Width - Coefficient of Variation) là chỉ số dùng để đo mức độ biến thiên kích thước của hồng cầu trong máu. Hiểu đơn giản, RDW-CV cho biết các tế bào hồng cầu trong cơ thể bạn có đồng đều về kích thước hay không.

Trong xét nghiệm tổng phân tích máu (CBC), RDW-CV được hiển thị cùng nhiều chỉ số khác như MCV, hemoglobin hay số lượng hồng cầu. Việc đánh giá RDW-CV giúp bác sĩ nhận biết sự thay đổi bất thường trong quá trình sản xuất hồng cầu, từ đó định hướng nguyên nhân nếu người bệnh có dấu hiệu thiếu máu hoặc rối loạn tạo máu.

• RDW-CV bình thường: Kích thước các hồng cầu khá đồng đều.
• RDW-CV tăng: Kích thước hồng cầu chênh lệch nhiều, có thể xuất hiện cả hồng cầu nhỏ, lớn và bình thường cùng lúc.
• RDW-CV giảm: Hiếm gặp, thường không có nhiều ý nghĩa lâm sàng nhưng vẫn cần theo dõi nếu đi kèm bất thường khác.

Nhờ phản ánh mức độ không đồng đều về kích thước hồng cầu, RDW-CV được xem là một chỉ số gợi ý hữu ích, giúp bác sĩ định hướng và phát hiện sớm một số rối loạn về hồng cầu khi được đánh giá kết hợp với các chỉ số huyết học và bối cảnh lâm sàng, ngay cả trong trường hợp các chỉ số khác vẫn còn trong giới hạn tham chiếu.

RDW-CV là chỉ số dùng để đo mức độ biến thiên kích thước của hồng cầu trong máu

2. Chỉ số RDW-CV bao nhiêu là bình thường?

Chỉ số RDW-CV ở người trưởng thành thường nằm trong khoảng 9 - 15%. Tuy nhiên, giá trị tham chiếu này có thể thay đổi nhẹ tùy theo từng phòng xét nghiệm hoặc máy phân tích. Khi RDW-CV nằm trong ngưỡng này, kích thước các hồng cầu được xem là tương đối đồng đều và quá trình tạo máu đang diễn ra ổn định.

Một số yếu tố có thể khiến RDW-CV dao động dù cơ thể vẫn khỏe mạnh, chẳng hạn như:

• Tuổi tác: Ở người lớn tuổi, RDW-CV có thể cao hơn so với người trẻ. Sự thay đổi này thường liên quan đến nhiều yếu tố như tình trạng viêm mạn tính, dinh dưỡng và bệnh nền, không chỉ riêng quá trình tạo máu.
• Phụ nữ mang thai: Thay đổi nội tiết và nhu cầu sắt tăng khiến chỉ số có thể cao hơn bình thường.
• Chế độ dinh dưỡng: Thiếu sắt, vitamin B12 hoặc folate có thể làm RDW-CV tăng sớm trước khi các chỉ số khác thay đổi.
• Sau truyền máu: Sự khác biệt về kích thước hồng cầu giữa người cho và người nhận có thể làm RDW-CV tăng tạm thời và thường sẽ ổn định trở lại sau một thời gian.

Người lớn tuổi thường có chỉ số RDW-CV cao do quá trình tạo máu suy giảm

3. Dấu hiệu cảnh báo bất thường khi RDW-CV cao hoặc thấp

RDW-CV là một chỉ số xét nghiệm và bản thân không gây ra triệu chứng lâm sàng. Tuy nhiên, khi RDW-CV tăng hoặc giảm bất thường, điều này có thể phản ánh sự hiện diện của một tình trạng nền như thiếu máu, thiếu sắt, thiếu vitamin B12 hoặc folate, rối loạn tạo máu hay tan máu. Chính các tình trạng này, chứ không phải chỉ số RDW-CV, mới là nguyên nhân gây ra các triệu chứng trên cơ thể người bệnh. Trong đó, RDW-CV tăng thường được ghi nhận nhiều hơn và có thể đi kèm các biểu hiện liên quan đến thiếu máu hoặc rối loạn huyết học, có thể kể đến như:

• Mệt mỏi kéo dài, cảm giác yếu sức hoặc khó tập trung.
• Da xanh xao, môi nhợt nhạt.
• Chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt khi đứng lên đột ngột.
• Tim đập nhanh, hồi hộp khi vận động nhẹ.
• Khó thở, dễ hụt hơi.
• Móng tay giòn, tóc dễ gãy rụng (gợi ý thiếu sắt).
• Tê bì tay chân, cảm giác kim châm (thường gặp khi thiếu vitamin B12 hoặc folate).
• Vàng da hoặc vàng mắt nếu có tan máu bất thường.

Ngược lại, RDW-CV giảm là tình trạng hiếm gặp và thường không có ý nghĩa lâm sàng rõ ràng, do đó ít khi được liên hệ với triệu chứng cụ thể.

4. Cách duy trì chỉ số RDW-CV ổn định

Duy trì RDW-CV trong ngưỡng bình thường không chỉ giúp đảm bảo quá trình tạo máu diễn ra suôn sẻ, mà còn góp phần giữ cơ thể khỏe mạnh. Bạn có thể thực hiện một số biện pháp đơn giản sau:

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và cân đối 

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của RDW-CV. Bạn nên ưu tiên các nhóm thực phẩm giàu sắt, vitamin B12 và folate, đây là những dưỡng chất trực tiếp tham gia vào quá trình tạo hồng cầu. 

Việc ăn uống đa dạng, kết hợp đầy đủ rau xanh, thịt, cá, trứng, các loại đậu và ngũ cốc sẽ giúp cơ thể sản xuất hồng cầu đồng đều hơn, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu.

Hạn chế rượu bia và chất kích thích 

Rượu bia, thuốc lá và một số chất kích thích có thể làm tổn thương tủy xương, nơi tạo ra hồng cầu. Khi tủy xương bị ảnh hưởng, kích thước hồng cầu dễ trở nên biến động, khiến chỉ số RDW-CV thay đổi bất thường. Việc giảm tiêu thụ rượu bia và tránh xa chất kích thích là một bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe máu và hệ tuần hoàn.

Hạn chế rượu bia giúp chỉ số RDW-CV ổn định 

Duy trì lối sống lành mạnh 

Ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên và giữ tinh thần thoải mái có tác động tích cực đến hoạt động của toàn bộ cơ thể, bao gồm cả quá trình tạo máu. Thói quen sống khoa học giúp cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ hấp thu dưỡng chất và ổn định các chỉ số huyết học, trong đó có RDW-CV.

Khám sức khỏe định kỳ 

Việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp bạn theo dõi sự thay đổi của các chỉ số máu, phát hiện sớm tình trạng thiếu máu hoặc rối loạn tạo máu. Nếu RDW-CV có dấu hiệu tăng hoặc giảm, bác sĩ có thể can thiệp sớm, giúp bạn điều chỉnh chế độ sinh hoạt hoặc dinh dưỡng kịp thời.

Tuân thủ hướng dẫn điều trị (nếu có) 

Nếu bạn đang điều trị thiếu máu hoặc bệnh lý liên quan đến tủy xương, việc tuân thủ phác đồ của bác sĩ là điều cần thiết. Uống thuốc đúng liều, tái khám theo lịch và không tự ý ngưng hoặc thay đổi thuốc sẽ giúp chỉ số RDW-CV từng bước ổn định trở lại và hạn chế biến chứng.

Hiểu rõ RDW-CV trong xét nghiệm máu là gì giúp bạn nắm bắt tốt hơn tình trạng sức khỏe của hệ tạo máu và phát hiện sớm những rối loạn tiềm ẩn như thiếu máu, viêm mạn tính hay bệnh lý tủy xương. Dù chỉ là một chỉ số nhỏ trong công thức máu, RDW-CV lại mang giá trị quan trọng trong đánh giá hình thái hồng cầu. Vì vậy, khi kết quả RDW-CV bất thường, bạn nên chủ động trao đổi với bác sĩ để được kiểm tra chuyên sâu và hướng dẫn theo dõi phù hợp, đảm bảo sức khỏe luôn trong trạng thái ổn định nhất.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, hãy liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.