1. Giải đáp: tật khúc xạ mắt là gì?

Tật khúc xạ mắt được biết đến là một trong những dạng rối loạn mắt thường gặp. Với mắt khỏe mạnh bình thường, ánh sáng đi qua nhãn cầu và hội tụ tại một điểm nằm trên võng mạc, sau đó sẽ gửi thông tin về não. Thủy tinh thể đóng vai trò điều tiết để đảm bảo việc hội tụ hình ảnh chính xác trên võng mạc.

Tật khúc xạ mắt là một trong những bệnh lý thường gặp ở mắt

Khi mắc tật khúc xạ, hình ảnh không hội tụ trên võng mạc, khiến người bệnh nhìn thấy mọi vật xung quanh khá mờ và thường phải nheo mắt để nhìn rõ hơn. Về lâu về dài, tật khúc xạ mắt nếu không được điều trị sẽ khiến sức khỏe đôi mắt suy giảm theo thời gian.

Tình trạng này có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào, đặc biệt học sinh, người cao tuổi, người làm văn phòng hoặc người thường xuyên tiếp xúc, làm việc cùng thiết bị điện tử có nguy cơ mắc bệnh tương đối cao.

2. Đặc điểm các dạng tật khúc xạ mắt thường gặp

Thực tế, tật khúc xạ có rất nhiều loại, thường gặp nhất là cận thị, viễn thị, loạn thị, lão thị, lệch khúc xạ.

2.1. Cận thị

Cận thị là tật khúc xạ mắt phổ biến nhất, người bị cận thị chỉ nhìn rõ đồ vật ở cự ly gần, những đồ vật ở xa sẽ chỉ nhìn thấy mờ mờ. Hiện tượng này xảy ra do sự hội tụ của tia sáng nằm trước võng mạc mắt. Đối tượng có nguy cơ cao mắc cận thị là học sinh, người làm việc văn phòng,... do thói quen nhìn gần, thiếu sáng,... Cận thị cũng có thể do bẩm sinh.

Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện nay có tới 15 - 40% dân số trên cả nước được chẩn đoán bị cận thị. Trong đó, trẻ em chiếm khoảng 5 triệu ca mắc cận thị và chủ yếu là ở độ tuổi từ 6 - 15 tuổi. Đây là con số đáng báo động, nhắc nhở mỗi người dân cần có ý thức chăm sóc và bảo vệ sức khỏe đôi mắt.

Khi bị cận thị, bệnh nhân thường không nhìn rõ vật ở xa.

2.2. Viễn thị

Ngược lại so với cận thị, người bị viễn thị thường không nhìn rõ vật nằm ở gần nhưng lại nhìn rõ những đồ ở khoảng cách xa. Nguyên nhân là do điểm hội tụ của ánh sáng nằm phía sau võng mạc. Tật khúc xạ viễn thị có thể xảy ra do bẩm sinh hoặc một số bệnh lý như: sẹo giác mạc hoặc cấu tạo giác mạc dẹt,…

2.3. Loạn thị

Ở bệnh nhân loạn thị, độ cong của giác mạc thay đổi, hình ảnh hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc khiến người bệnh không nhìn rõ mọi vật xung quan. Họ luôn cảm thấy hình ảnh bị nhòe mờ ở mọi khoảng cách. Giống như cận thị, loạn thị có thể do bẩm sinh hoặc do thói quen sinh hoạt hàng ngày làm ảnh hưởng đến mắt.

2.4. Lão thị

Lão thị chủ yếu xảy ra ở người lớn tuổi, do cơ thể dần bước vào giai đoạn lão hóa, khả năng điều tiết của mắt giảm. Tình trạng này khiến người cao tuổi thường không nhìn rõ các vật ở gần. Triệu chứng lão thị khá giống so với viễn thị, tuy nhiên nguyên nhân gây ra hai tật khúc xạ kể trên lại khác nhau.

2.5. Lệch khúc xạ

3. Tật khúc xạ mắt phát triển do nguyên nhân nào?

Bên cạnh tìm hiểu tật khúc xạ mắt là gì, chúng ta cũng cần nắm được nguyên nhân gây tật khúc xạ ở mắt, từ đó chủ động bảo vệ sức khỏe đôi mắt.

Đầu tiên, thói quen sinh hoạt là một lý do gây tật khúc xạ mắt thường gặp nhất. Khi mắt phải làm việc liên tục và không được nghỉ ngơi đầy đủ, nguy cơ mắc tật khúc xạ mắt sẽ cao hơn. Thói quen không giữ khoảng cách vừa đủ giữa mắt với sách vở, thiết bị điện tử và môi trường làm việc, học tập bị thiếu sáng sẽ gây nên các bệnh lý về mắt, bao gồm cả tật khúc xạ. Bên cạnh đó, thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng xanh từ điện thoại, màn hình máy tính,... cũng là yếu tố tác động xấu đến thị lực.

Ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử có thể gây hại cho đôi mắt.

Trên thực tế, tật khúc xạ mắt có thể xảy ra do bẩm sinh hoặc các yếu tố di truyền. Bên cạnh đó, bệnh nhân đã từng gặp chấn thương ở mắt cần chăm sóc, bảo vệ đôi mắt cẩn thận. Bởi vì họ là đối tượng có nguy cơ mắc tật khúc xạ mắt tương đối cao.

Ngoài ra, người lớn tuổi là đối tượng có khả năng mắc tật khúc xạ, bởi vì mắt bắt đầu bước vào giai đoạn lão hóa, khả năng điều tiết giảm đáng kể.

4. Bí quyết chăm sóc sức khỏe đôi mắt cho bệnh nhân có tật khúc xạ

Sau khi đã hiểu tật khúc xạ mắt là gì, nguyên nhân gây tình trạng này, chúng ta nên điều chỉnh thói quen để chăm sóc sức khỏe đôi mắt tốt nhất.

4.1. Thay đổi thói quen trong sinh hoạt, làm việc

●       Môi trường làm việc, học tập cần điều chỉnh sao cho mức độ ánh sáng vừa đủ, không quá tối và cũng không quá sáng.

●       Bác sĩ luôn khuyến khích người có tật khúc xạ mắt nên sắp xếp công việc, sinh hoạt phù hợp, dành thời gian để mắt nghỉ ngơi, hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh quá nhiều.

●       Khi làm việc, cần giữ khoảng cách giữa mắt và các đồ vật, thiết bị, sách vở,... vừa đủ.

●       Người bệnh có thể tham khảo 1 số bài tập tốt cho mắt như đảo mắt, nguyên tắc 20:20:20 (làm việc 20 phút, cho mắt nghỉ 20 giây và nhìn xa khoảng 20 feet, khoảng 6m),...

●       Trong sinh hoạt hàng ngày, người có tật khúc xạ mắt hãy hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, bởi vì tia UV là nguyên nhân khiến tật khúc xạ mắt trở nên nghiêm trọng hơn. Bệnh nhân nên sử dụng kính râm khi phải ra ngoài trời nắng, cách làm này sẽ hạn chế sự tiếp xúc của mắt với tia UV.

●       Khi làm 1 số công việc có thể gây nguy hiểm cho mắt, bạn nên đeo mắt kính bảo vệ, phòng tránh việc mắt bị tổn thương.

Để tăng cường sức khỏe đôi mắt, bạn nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A.

●       Bệnh nhân có tật khúc xạ nên quan tâm tới chế độ dinh dưỡng, ưu tiên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, beta carotene và chất chống oxy hóa vào thực đơn hàng ngày. Những thực phẩm này sẽ giúp cải thiện thị lực, tăng cường sức khỏe đôi mắt.

4.2. Thăm khám mắt định kỳ tại cơ sở y tế uy tín

Người mắc tật khúc xạ nên đi kiểm tra mắt định kỳ để theo dõi, kiểm soát mức độ cận thị, loạn thị, viễn thị,... Những bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh mạn tính, ví dụ như huyết áp cao hoặc tiểu đường cần chú ý điều trị theo chỉ định của bác sĩ để tránh ảnh hưởng tới thị lực.

Nếu sử dụng kính thuốc để cải thiện tầm nhìn, bệnh nhân nên đeo kính đúng độ. Để xác định được đúng độ cận thị, loạn thị hoặc viễn thị, chúng ta cần tới các cơ sở y tế uy tín và kiểm tra bằng máy móc hiện đại. Một địa chỉ bạn có thể tham khảo là chuyên khoa Mắt thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám, Quý khách có thể liên lạc tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC.

Bệnh nhân nên đi kiểm tra sức khỏe mắt thường xuyên.

Mong rằng bài viết này đã giúp các bạn giải đáp thắc mắc: tật khúc xạ mắt là gì, đồng thời hiểu được nguyên nhân gây tật khúc xạ mắt. Để bảo vệ tốt nhất sức khỏe đôi mắt, các bạn hãy duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh và thăm khám mắt ngay khi có dấu hiệu bất thường.