1. H.pylori là gì?

Vi khuẩn H.pylori (viết tắt là HP) là một loại xoắn khuẩn Gram âm có khả năng sinh sống và phát triển trong dạ dày. Trong môi trường acid, vi khuẩn sẽ phá hủy niêm mạc và tạo ra các vết loét dạ dày nguy hiểm. Người nhiễm HP có nguy cơ bị viêm dạ dày cấp và mãn tính là nguyên nhân dẫn đến loét dạ dày, tá tràng, thậm chí là ung thư dạ dày.

Hình 1: Vi khuẩn H.pylori gây viêm loét dạ dày.

Con đường lây truyền của vi khuẩn H.pylori

Đây là loại vi khuẩn có khả năng lây nhiễm cao và rất nhanh chóng. Bất kể ai cũng có thể bị lây nhiễm nếu như không biết cách phòng ngừa cẩn thận. HP lây chủ yếu qua các con đường sau:

- Đường miệng - miệng: vi khuẩn sẽ lây lan khi người lành tiếp xúc với nước bọt hoặc dịch tiết đường tiêu hóa của người bệnh. Trong gia đình nếu như có người bị nhiễm HP thì những người khác cũng có thể bị lây nhiễm khi ăn uống chung, dùng chung bát đũa, bàn chải đánh răng, cốc uống nước. Đây là con đường lây nhiễm phổ biến nhất hiện nay.

- Đường phân - miệng: vi khuẩn được đào thải ra bên ngoài qua phân và dễ lây lan cho cộng đồng.

- Ngoài ra, vi khuẩn HP có thể lây nhiễm khi dùng chung các thiết bị y tế chưa được vệ sinh tiệt trùng như ống soi dạ dày, soi tai mũi họng, các dụng cụ nha khoa,...

2. Xét nghiệm H.pylori được thực hiện khi nào?

Giai đoạn đầu khi mới nhiễm Hp thường bệnh nhân sẽ không có biểu hiện gì đặc biệt, chỉ đến khi vi khuẩn bắt đầu gây ra các tổn thương niêm mạc dạ dày thì các triệu chứng mới xuất hiện. 

Xét nghiệm vi khuẩn Hp sẽ được thực hiện khi một người có các dấu hiệu sau:

- Thường xuyên bị đau bụng, đau âm ỉ và kéo dài.

- Luôn có cảm giác no, bị đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi, chướng bụng.

- Đôi khi bị chóng mặt, buồn nôn.

- Có thể sút cân không rõ nguyên nhân.

Hình 2: Các triệu chứng của nhiễm vi khuẩn Hp.

Đặc biệt, bạn cần phải lưu ý những triệu chứng nguy hiểm cảnh báo như các cơn đau dạ dày dữ dội, kéo dài, đi phân đen, có máu, nôn ra máu hoặc chất bã như cà phê. Khi đó bạn cần phải đến các cơ sở y tế ngay lập tức để được khám và xét nghiệm kịp thời. 

3. Các phương pháp xét nghiệm H.pylori hiện nay

Để xác định một người có bị nhiễm vi khuẩn H.pylori hay không, bác sĩ sẽ yêu cầu tiến hành các xét nghiệm để chẩn đoán. Thông thường hiện nay các phương pháp xét nghiệm Hp phổ biến nhất đó là:

Xét nghiệm máu phát hiện Hp

Đây là phương pháp xét nghiệm tìm kháng thể kháng Hp có trong máu của người bị nhiễm. Có thể là kháng thể IgG hoặc IgM. Nếu kết quả dương tính, bạn có thể đang bị nhiễm hoặc đã từng nhiễm vi khuẩn Hp.

Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này đó là:

- Khả năng dương tính giả cao. Nguyên nhân là do người đó bị nhiễm vi khuẩn Hp trong khoang miệng, các xoang, đường ruột và không gây bệnh. Tuy nhiên xét nghiệm máu vẫn cho kết quả dương tính.

- Những người đã từng nhiễm Hp và điều trị khỏi hoàn toàn, thế nhưng kháng thể vẫn còn lưu lại trong máu một thời gian và xét nghiệm dương tính.

Xét nghiệm phân tìm Hp

Nếu bị nhiễm Hp trong dạ dày, cơ thể sẽ đào thải qua phân. Xét nghiệm phân bằng phương pháp miễn dịch huỳnh quang sẽ giúp phát hiện sự có mặt của vi khuẩn một cách chính xác. 

Phương pháp này thực hiện khá dễ dàng, đơn giản, chi phí hợp lý và cho kết quả chính xác, giúp đánh giá sự nhiễm vi khuẩn Hp trong loét dạ dày tá tràng.

Test Hp bằng hơi thở

Hình 3: Test Hp hơi thở.

Đây là một phương pháp xét nghiệm Hp không xâm lấn và có độ chính xác cao. Cách tiến hành đó hướng dẫn bệnh nhân thở vào một thiết bị đo chuyên dụng. Sau đó tiến hành phân tích hơi thở trên máy và phát hiện sự có mặt của vi khuẩn. Hiện nay có 2 dạng test hơi thở được áp dụng là:

- Cho bệnh nhân thở vào thiết bị đo hình quả bóng.

- Cho bệnh nhân thở vào thiết bị đo giống như chiếc thẻ ATM.

Phương pháp xét nghiệm này có nhiều ưu điểm được ưa chuộng như cho kết quả chính xác, thời gian nhanh và không cần biện pháp xâm lấn, can thiệp. Do đó được khuyến cáo áp dụng đối với trẻ em và những người đã từng điều trị Hp.

Nội soi dạ dày

Bác sĩ tiến hành dùng ống soi nhỏ luồn vào dạ dày và xác định vị trí loét bằng camera. Lấy một mảnh sinh thiết quanh vùng tổn thương của dạ dày - tá tràng. Mảnh sinh thiết đó sẽ được làm test Clo, xét nghiệm mô bệnh học hoặc nuôi cấy vi khuẩn. 

Phương pháp này không những phát hiện vi khuẩn Hp mà còn giúp bác sĩ đánh giá vị trí tổn thương, mức độ loét của dạ dày, từ đó xác định tình trạng diễn biến bệnh và có phác đồ điều trị phù hợp.

4. Nhiễm vi khuẩn H.pylori có nguy hiểm hay không?

Nếu kết quả xét nghiệm chẩn đoán bị nhiễm vi khuẩn Hp, bạn cũng không nên quá lo lắng, sợ hãi bởi thực tế không phải cứ nhiễm Hp là sẽ mắc các bệnh lý dạ dày nguy hiểm. Điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào cơ địa, tình trạng sức khỏe, tuổi tác và đặc biệt là chế độ ăn uống, sinh hoạt.

Điều quan trọng là bạn phải tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị của bác sĩ, sử dụng đúng thuốc, đúng liều và tuyệt đối không dùng thuốc khác nếu không có sự đồng ý của bác sĩ. Tránh tình trạng kháng thuốc và điều trị không hiệu quả, lây lan sang cho cộng đồng.

Trẻ nhỏ là đối tượng có nguy cơ nhiễm cao, bởi vậy bố mẹ và người thân không nên hôn môi trẻ hoặc bón, mớm cơm. Trong gia đình cần phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ bát đũa, đồ dùng cá nhân, tránh xa các vật nuôi chó mèo và hạn chế ăn đồ tái sống.

Hình 4: Mớm cơm cho trẻ dễ lây nhiễm vi khuẩn.

Việc xét nghiệm phát hiện sớm vi khuẩn sẽ giúp cho quá trình điều trị thuận lợi và hiệu quả. Vì vậy nếu có bất cứ dấu hiệu nghi ngờ nhiễm Hp, bạn cần phải đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và xét nghiệm kịp thời.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những địa chỉ khám chữa bệnh uy tín và tin tưởng của đông đảo mọi người. Với sự đảm bảo về cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ y bác sĩ trình độ cao. Quá trình khám và điều trị của bạn sẽ nhanh chóng, tiện lợi và mang lại sự hiệu quả.

Tổng đài 1900 565656 của MEDLATEC luôn sẵn sàng phục vụ 24/24.