1. Tổng quan về viêm phế quản ở trẻ

Viêm phế quản là một bệnh lý hô hấp thường gặp ở trẻ em, nhất là vào mùa đông hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột. Đây là tình trạng viêm nhiễm ở các đường dẫn khí (phế quản) trong phổi, khiến chúng phù nề, tiết dịch nhầy nhiều và gây cản trở luồng không khí đi vào phổi.

Viêm phế quản là một bệnh lý hô hấp thường gặp ở trẻ em, nhất là vào mùa đông

Viêm phế quản ở trẻ em bao gồm hai dạng chính:

• Viêm phế quản cấp tính: Thường xảy ra do nhiễm virus hoặc vi khuẩn, kéo dài nhiều ngày đến nhiều tuần.
• Viêm phế quản mạn tính: Hiếm gặp ở trẻ em, nhưng vẫn có thể xuất hiện, viêm phế quản kéo dài và tái phát liên tục.

Nguyên nhân thường gặp gây ra viêm phế quản ở trẻ là:

• Virus: Là nguyên nhân hàng đầu của viêm phế quản ở trẻ em, bao gồm các loại virus gây cảm cúm, virus hợp bào hô hấp (RSV), hoặc adenovirus.
• Vi khuẩn: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae là những tác nhân vi khuẩn thường gặp gây viêm phế quản ở trẻ.
• Yếu tố môi trường: Trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi mịn, ô nhiễm không khí, hoặc sống trong môi trường lạnh, ẩm dễ mắc viêm phế quản.
• Dị ứng: Các chất gây dị ứng như phấn hoa, lông thú cưng cũng có thể góp phần làm gia tăng nguy cơ viêm phế quản ở trẻ.

Triệu chứng bị viêm phế quản ở trẻ:

• Ho khan, ho có đờm, đặc biệt vào ban đêm.
• Khó thở, thở khò khè.
• Đau ngực, đau họng, cảm giác nặng ở vùng ngực.
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao kèm theo mệt mỏi.
• Trẻ quấy khóc, ăn uống kém.

Viêm phế quản ở trẻ nhỏ thường không nghiêm trọng nếu được phát hiện và chữa trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể dẫn đến các tình trạng nguy hiểm như viêm phổi, hen phế quản, hoặc nhiễm trùng lan rộng.

2. Vai trò của thuốc trong điều trị viêm phế quản ở trẻ

Trong quá trình điều trị viêm phế quản ở trẻ em, thuốc đóng vai trò không thể thiếu nhằm kiểm soát triệu chứng, đẩy lùi nguyên nhân và hỗ trợ cơ thể trẻ phục hồi nhanh chóng. Mỗi loại thuốc được lựa chọn đều dựa trên nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Dưới đây là các tác dụng quan trọng của thuốc:

• Giảm triệu chứng: Ho, sốt, khó thở.
• Điều trị nguyên nhân: Tiêu diệt vi khuẩn, kiểm soát virus gây bệnh.
• Hỗ trợ hô hấp: Giúp đường thở thoáng hơn, giảm viêm, giảm co thắt.

3. Các loại thuốc điều trị viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản ở trẻ em được điều trị bằng nhiều loại thuốc. Các nhóm thuốc chính thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản ở trẻ em là:

Thuốc kháng sinh:

• Công dụng: Tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh nếu viêm phế quản do vi khuẩn gây ra.
• Các loại phổ biến: Amoxicillin, Azithromycin, Cefuroxime.
• Lưu ý: Kháng sinh không hiệu quả trong điều trị viêm phế quản do virus. Việc lạm dụng kháng sinh có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, do đó cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Trẻ cần tuân thủ nghiêm chỉ định của bác sĩ khi uống thuốc

Thuốc hạ sốt và giảm đau:

• Công dụng: Giảm triệu chứng sốt, đau họng, khó chịu, cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Các loại phổ biến: Paracetamol, Ibuprofen.
• Lưu ý: Sử dụng đúng liều lượng theo cân nặng và độ tuổi của trẻ, tránh dùng quá liều hoặc kết hợp nhiều thuốc cùng thành phần.

 Thuốc kháng viêm:

• Công dụng: Để kiểm soát tình trạng sưng viêm đường thở, giảm tiết đờm và hỗ trợ cải thiện khả năng hô hấp
• Các loại phổ biến: Corticosteroid hoặc Glucocorticosteroid. 
• Lưu ý: Không được lạm dụng các thuốc chống viêm này kéo dài do có thể gặp tác dụng không mong muốn như: ức chế khả năng miễn dịch tự nhiên của cơ thể, suy tuyến thượng thận do thuốc....

Thuốc long đờm và giảm ho:

• Công dụng: Làm loãng đờm, hỗ trợ trẻ dễ ho ra đờm, giảm ho khan gây khó chịu.
• Các loại phổ biến: Ambroxol, Bromhexin.
• Lưu ý: Tránh dùng thuốc giảm ho trực tiếp cho trẻ dưới 6 tuổi trừ khi có chỉ định của bác sĩ.

Thuốc giãn phế quản:

• Công dụng: Mở rộng đường dẫn khí, giảm co thắt phế quản, cải thiện luồng không khí đến phổi.
• Các loại phổ biến: Salbutamol, Terbutaline (dạng siro hoặc khí dung).
• Lưu ý: Thường được chỉ định cho trẻ có triệu chứng khó thở nghiêm trọng hoặc có tiền sử hen phế quản.

Thuốc kháng virus:

Trong trường hợp trẻ mắc viêm phế quản nặng do virus, thuốc kháng virus có thể được chỉ định. Loại thuốc này hỗ trợ hệ miễn dịch đẩy lùi virus, giúp rút ngắn thời gian hồi phục.

4. Những lưu ý khi dùng thuốc điều trị viêm phế quản cho trẻ

Việc sử dụng thuốc điều trị viêm phế quản ở trẻ em cần đặc biệt cẩn trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số lưu ý khi cho trẻ dùng thuốc mà phụ huynh cần biết:

• Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là kháng sinh, thuốc giãn phế quản, thuốc chống viêm.
• Dùng đúng liều lượng và thời gian điều trị được khuyến cáo, không tự ý ngừng thuốc ngay cả khi trẻ có dấu hiệu cải thiện.
• Nhiều loại thuốc, đặc biệt là thuốc hạ sốt, kháng sinh hoặc thuốc long đờm, có liều lượng được tính dựa trên cân nặng và độ tuổi của trẻ. Vì vậy cần dùng thuốc theo độ tuổi và cân nặng. Tránh sử dụng thuốc của người lớn hoặc thuốc không được thiết kế riêng cho trẻ em.
• Theo dõi phản ứng của trẻ khi sử dụng thuốc, nếu có các dấu hiệu phản ứng phụ như nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng mặt hoặc khó thở, cần liên hệ ngay với bác sĩ.
• Đặc biệt cẩn thận khi dùng thuốc kháng sinh để tránh tình trạng dị ứng hoặc kháng thuốc.
• Giữ thuốc ở nơi thoáng mát, không tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp và xa tầm tay trẻ em.
• Kiểm tra hạn sử dụng, không dùng thuốc đã hết hạn hoặc có biểu hiện đã biến chất.
• Tránh uống chung với các loại thuốc có thành phần tương tự để giảm nguy cơ quá liều.
• Thông báo đầy đủ cho bác sĩ về các thuốc mà trẻ đang sử dụng để phòng trường hợp tương tác thuốc.
• Nếu trẻ không có dấu hiệu cải thiện sau 5-7 ngày điều trị hoặc có triệu chứng nặng hơn như sốt cao liên tục, khó thở, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay.

Bố mẹ nên đưa trẻ đi khám để được chỉ định thuốc điều trị bệnh phù hợp

Việc sử dụng thuốc điều trị viêm phế quản ở trẻ em đúng cách sẽ giúp trẻ hồi phục nhanh hơn và phòng ngừa những rủi ro không đáng có. Phụ huynh nên liên hệ với bác sĩ và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để trẻ được sử dụng thuốc đúng và bảo vệ sức khỏe tốt nhất. Bên cạnh đó bố mẹ cần chú ý giữ ấm, cung cấp đủ nước và duy trì không gian sống sạch sẽ sẽ cho trẻ để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.

Nếu bé đang có biểu hiện của bệnh viêm phế quản và cần sử dụng thuốc, bố mẹ hãy liên hệ ngay với Hệ thống Y tế MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được bác sĩ hỗ trợ kịp thời và hiệu quả.