1. Tuyến tiền liệt là gì? 

Tuyến tiền liệt giữ vai trò như một tuyến nhỏ tham gia cấu thành hệ cơ quan sinh dục của nam giới. Bộ phận này cần dựa vào Testosterone để tăng trưởng. Ở nam giới trưởng thành, độ lớn của tuyến tiền liệt xấp xỉ kích thước quả óc chó. 

Tuyến tiền liệt là một thành phần của hệ cơ quan sinh dục ở nam giới

Tuy nhiên khi bước sang tuổi trung niên, từ 50 tuổi trở đi, tuyến tiền liệt lại có xu hướng tăng dần kích thước, hay còn gọi là tình trạng phì đại tuyến tiền liệt. Sự phát triển lớn dần của tuyến tiền liệt trong phần lớn các trường hợp đều là dạng lành tính. Thế nhưng cũng có một số ít trường hợp, tuyến tiền liệt lớn dần lại là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm khác. 

2. Khái quát giải phẫu tuyến tiền liệt

Xét về mặt vị trí, tuyến tiền liệt làm ở vị trí giao nhau giữa đường sinh dục và đường tiết niệu, ngay dưới bàng quang. 

Còn nếu xem xét theo cấu trúc giải phẫu, tuyến tiền liệt của nam giới luôn bao gồm 5 thùy. Bao gồm thùy trước, thùy sau, thùy trung tâm và hai thùy ở hai bên. Theo phân tích, khoảng 2/3 cấu trúc của cơ quan này là dạng tuyến, 1/3 cấu trúc còn lại là dạng sợi. 

Khái quát giải phẫu tuyến tiền liệt trong hệ sinh dục ở nam giới

Nếu phân tích kỹ hơn về mô học, tuyến tiền liệt sẽ được phân chia theo nhiều khu vực. Dựa theo tính chất đặc điểm, chúng ta cần quan tâm đến 3 vùng giải phẫu sau:

• Vùng ngoại vi: Ước tính chiếm đến khoảng 70% tổng thể tích của tuyến tiền liệt. Như vậy, vùng ngoại vi có khả năng bao bọc gần hết vùng trung tâm, cùng một phần phía xa của vùng niệu đạo tuyến tiền liệt. Hệ thống ống dẫn xuất phát từ khu vực này sẽ chạy dọc theo niệu đạo tiền liệt. 
• Vùng trung tâm: Thực chất là phần thành nền của tuyến tiền liệt. Vùng trung tâm bao bọc hệ thống ống dẫn tinh, thể tích tương đương 1/4 tổng thể tích của tuyến tiền liệt. 
• Vùng chuyển tiếp: Nằm tại vị trí trung tâm, bao bọc phần niệu đạo. Thể tích chiếm khoảng 5% đến 10% tổng thể tích tuyến tiền liệt. Hệ thống tuyến tại vùng chuyển tiếp thường là nơi khởi phát hiện tượng tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính. 

Ngoài ra, ở một số nam giới, tuyến tiền liệt còn có thêm lớp đệm cơ. Lớp đệm này nằm tại vị trí phía trước tuyến tiền liệt, đồng thời hợp nhất với phần mô cơ hoành niệu dục. 

3. Chức năng cơ bản của tuyến tiền liệt 

Đối với nam giới, tuyến tiền liệt là một trong những bộ phận quan trọng nhất của hệ sinh dục. Cơ quan này đảm nhận nhiều chức năng, đơn cử như: 

• Tạo tinh dịch: Tuyến tiền liệt tham gia vào quá trình sản xuất một phần dịch cho cơ thể. Theo đó, dịch từ hệ thống nang tuyến tiền liệt kết hợp cùng tinh trùng trong tinh hoàn, phần chất lỏng trong túi tinh và phần dịch tổng hợp bởi tuyến hành niệu đạo để tạo thành tinh dịch, duy trì khả năng sinh sản. 
• Đóng niệu đạo trong trường hợp xuất tinh: Tuyến tiền liệt kết hợp cùng hệ thống cơ vòng tại bàng quang sẽ giúp điều chỉnh đóng niệu đạo, ngăn không cho tinh dịch lọt vào bàng quang. 
• Đóng ống dẫn tinh trong lúc đi tiểu: Trong lúc nam giới đi tiểu, cơ tại vùng trung tâm bắt đầu điều tiết, đóng lại hệ thống ống tại tuyến tiền liệt, nhằm ngăn không cho nước tiểu xâm nhập đến ống dẫn tinh. 
• Tham gia chuyển hóa hormone: Hormone Testosterone thường được chuyển hóa sang dạng DHT hoạt tính tại tuyến tiền liệt. 

Tuyến tiền liệt giúp đóng ống dẫn tinh trong lúc đi tiểu

4. Bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt thường gặp 

Bệnh lý tại tuyến tiền liệt hiếm khi biểu hiện rõ triệu chứng. Sau đây một số bệnh lý thường gặp: 

• Tăng sinh tuyến tiền liệt (BPH): Chủ yếu là tình trạng tăng sinh lành tính của tuyến tiền liệt sản, ở nam giới cao tuổi. Hệ quả của tình trạng này là niệu đạo bị hẹp lại, đáy bàng quang phải chịu áp lực lớn hơn, dẫn đến hiện tượng tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu. 
• Viêm tuyến tiền liệt: Bao gồm tình trạng viêm do vi khuẩn và viêm không do vi khuẩn. 
• Ung thư tuyến tiền liệt: Tập trung ở đối tượng nam giới trên 50 tuổi. Nếu không điều trị sớm trong giai đoạn đầu, tế bào ung thư có thể xâm nhập đến nhiều khu vực khác, di căn đến máu và hệ thống hạch bạch huyết. 

Ung thư tuyến tiền liệt tập trung nhiều đối tượng nam giới trên 50 tuổi

5. Cách bảo vệ tuyến tiền liệt 

Để bảo vệ tuyến tiền liệt, hạn chế phần nào bệnh lý tại khu vực này, các đấng mày râu nên áp dụng lối sống lành mạnh thông qua một số thói quen tốt như: 

• Tập thể dục hàng ngày: Để cân nặng không tăng quá mức, giảm tình trạng béo bụng. 
• Tích cực bổ sung rau quả: Trong một số loại rau quả như cà chua dưa hấu, đu đủ có chứa Lycopene hỗ trợ tốt hoạt động của tuyến tiền liệt. Ngoài ra, những loại rau thuộc họ cải như súp lơ, bắp cải, cải bó xôi,... được cho là có thể phòng ngừa ung thư. 
• Hấp thụ vitamin D từ ánh nắng mặt trời: Để hấp thụ vitamin D trong ánh nắng mặt trời, bạn nên phơi nắng vào sáng sớm. 
• Không hút thuốc lá: Bởi thuốc lá là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc ung thư. 
• Tích cực bổ sung thực phẩm giàu selenium: Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy selenium có tác dụng phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt. Do vậy, các đấng mày râu nên ưu tiên bổ sung thực phẩm chứa nhiều selenium như cá ngừ, gan bò, hành, tỏi, trứng,... 

Bên cạnh duy trì những thói quen tốt, bạn nên khám sức khỏe hàng năm. Đặc biệt, nếu nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị ung thư tuyến liệt như sinh ra trong gia đình có người mắc ung thư, sắp hoặc đã bước vào độ tuổi trung niên,... nam giới lại càng phải chú trọng thăm khám thường xuyên, để phát hiện sớm bệnh lý trong giai đoạn đầu, kịp thời điều chỉnh. 

Trong quá trình thăm khám, bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm PSA. Đây là xét nghiệm giúp phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt cho độ chính xác cao. 

Nam giới nên kiểm tra sức khỏe hằng năm

Nếu phân vân chưa biết nên khám sức khỏe ở đâu, bạn có thể tìm hiểu dịch vụ xét nghiệm, khám chữa bệnh của Hệ thống Y tế MEDLATEC. Bên cạnh bề dày kinh nghiệm gần 30 năm, MEDLATEC còn sở hữu đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm và luôn hết lòng vì khách hàng. 

Ngoài ra, MEDLATEC còn có Trung tâm Xét nghiệm hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và chứng chỉ CAP (Hoa Kỳ); dàn máy chẩn đoán hình ảnh tiên tiến nhập khẩu từ Đức, Thụy Sĩ và Hoa Kỳ. 

MEDLATEC hy vọng thông qua bài chia sẻ kiến thức y khoa trên đây, bạn có thể phần nào nắm rõ sơ đồ giải phẫu tuyến tiền liệt. Nếu cần đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ theo số 1900 56 56 56 để được tư vấn trợ giúp.