1. Giấc ngủ của trẻ nhỏ kéo dài bao lâu được xem là bình thường?

Ngủ không chỉ giúp trẻ nghỉ ngơi mà còn là giai đoạn não bộ củng cố trí nhớ, hormone tăng trưởng tiết ra mạnh mẽ và hệ miễn dịch được tái tạo. Có thể nói, giấc ngủ chính là “chìa khóa vàng” cho sự trưởng thành của trẻ.

Tuy nhiên, nhu cầu ngủ của trẻ thay đổi theo từng giai đoạn phát triển. Một giấc ngủ được đánh giá là chất lượng, an toàn sẽ được tính dựa trên độ tuổi của trẻ, cụ thể:

• Trẻ sơ sinh (0 - 3 tháng tuổi): Ngủ trung bình 14 - 17 giờ/ngày, chia thành nhiều giấc ngắn, thường thức dậy để bú sữa. Đây cũng là giai đoạn trẻ dành nhiều thời gian nhất để ngủ.
• Trẻ từ 4 - 11 tháng tuổi: Cần khoảng 12 - 15 giờ/ngày. Ban đêm bắt đầu ngủ dài hơn, giấc ngủ ngày giảm dần nhưng vẫn có thể thức dậy bú.
• Trẻ từ 1 - 2 tuổi: Nhu cầu ngủ 11 - 14 giờ/ngày. Thường có 1 - 2 giấc ngủ ngắn ban ngày, giấc ngủ bắt đầu đi vào khung giờ ổn định.
• Trẻ từ 3 - 5 tuổi: Giấc ngủ cần kéo dài 10 - 13 giờ/ngày. Hầu hết trẻ vẫn cần ngủ trưa để phục hồi năng lượng sau các hoạt động ban ngày.
• Trẻ từ 6 - 13 tuổi: Thời lượng ngủ hợp lý khoảng 9 - 11 giờ/ngày. Trẻ bắt đầu học tập nhiều hơn nhưng vẫn cần ngủ đủ để duy trì sự tỉnh táo và tập trung.

Độ dài lý tưởng của giấc ngủ dựa trên độ tuổi của bé

2. Tình trạng trẻ ngủ li bì nhưng không sốt xuất hiện do đâu?

Mặc dù trẻ ngủ lâu là tốt nhưng việc trẻ ngủ li bì nhưng không sốt vẫn khiến không ít cha mẹ lo lắng, sốt ruột. Để đánh giá xem giấc ngủ của bé là bình thường hay bất thường, cha mẹ cần xác định được chính xác nguyên do. Theo đó, một số nguyên nhân phổ biến khiến bé có xu hướng ngủ li bì, nhiều hơn bình thường là:

• Sau khi ốm dậy: Sau khi ốm dậy, cơ thể bé thường mệt mỏi do thiếu nước. Giấc ngủ lúc này giúp tái tạo năng lượng, phục hồi hệ miễn dịch và ổn định sức khỏe.
• Vàng da sơ sinh: Vàng da ở mức nhẹ là bình thường nhưng khi bilirubin trong máu tăng cao, trẻ có thể bị mệt, bú kém và ngủ nhiều hơn. 
• Thiếu ngủ do môi trường ồn ào: Tiếng ồn hoặc môi trường ngủ không thoải mái khiến trẻ khó có giấc ngủ sâu vào ban đêm và ngủ bù li bì vào hôm sau.
• Tiêu chảy: Khi trẻ bị tiêu chảy, cơ thể mất nước và điện giải khiến cơ thể suy kiệt nên trẻ thường ngủ nhiều để bù đắp năng lượng đã mất.
• Sinh non: Trẻ sinh non có hệ thần kinh chưa hoàn thiện và sức đề kháng yếu nên thường ngủ nhiều hơn trẻ sinh đủ tháng.
• Rối loạn nhịp tim, nhịp thở: Những bất thường về tim mạch hoặc hô hấp làm giảm lượng oxy nuôi dưỡng não bộ khiến trẻ dễ buồn ngủ.

Trẻ ngủ li bì nhưng không sốt xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau

3. Có nên để trẻ ngủ li bì cả ngày dù không sốt?

Trong một số trường hợp như vừa ốm dậy, sau tiêm hay bị vàng da, việc trẻ ngủ li bì là khá bình thường và không có gì đáng ngại. Tuy nhiên, mẹ không nên để tình trạng này kéo dài lâu vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, dinh dưỡng cũng như thói quen sinh hoạt của bé như:

• Trẻ bỏ bữa, thiếu năng lượng: Nếu trẻ ngủ quá lâu và không được đánh thức để ăn, cơ thể dễ rơi vào tình trạng thiếu năng lượng. Đặc biệt với trẻ sơ sinh, nhu cầu bú sữa 2 - 3 tiếng/lần là rất cần thiết để não bộ và thể chất phát triển. Ngủ quá nhiều khiến dạ dày trống rỗng, trẻ chậm tăng cân, thậm chí sụt cân. Với trẻ nhỏ, năng lượng thiếu hụt còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí não.
• Rối loạn nhịp sinh hoạt, khó phân biệt ngày đêm: Cơ thể con người hoạt động dựa trên đồng hồ sinh học - chu kỳ ngủ và thức gắn liền với ánh sáng ngày - đêm. Nếu trẻ ngủ li bì vào ban ngày và thức nhiều vào ban đêm, nhịp sinh học này bị đảo lộn. Hậu quả là trẻ thường xuyên quấy khóc về đêm, khó ngủ sâu trong khi ban ngày ngủ rất nhiều.

Để trẻ ngủ li bì kéo dài có thể khiến trẻ bị thiếu năng lượng do thường xuyên bỏ bữa

4. Cần làm gì khi trẻ ngủ li bì dù không sốt?

Khi trẻ rơi vào trạng thái ngủ li bì nhưng không kèm sốt, cha mẹ không nên quá hoang mang nhưng cũng tuyệt đối không được chủ quan. Việc can thiệp đúng cách sẽ giúp trẻ tránh được các rủi ro tiềm ẩn. Lúc này, cha mẹ cần:

4.1. Đánh thức trẻ từ từ, nhẹ nhàng

Khi muốn gọi con dậy, cha mẹ không nên vội vàng bế dậy hoặc lắc mạnh vì điều này dễ khiến trẻ giật mình, hoảng sợ. Cách tốt nhất là gọi tên bé bằng giọng ấm áp, kết hợp với việc xoa lưng, đặt tay nhẹ lên vai hoặc vỗ về để bé cảm thấy an toàn. 

Nếu trẻ vẫn chưa tỉnh, cha mẹ có thể mở chăn ra để cơ thể tiếp xúc với không khí mát hơn, giúp con dần thoát khỏi giấc ngủ sâu. Trong trường hợp đã gọi nhiều lần nhưng bé phản ứng chậm hoặc rất khó tỉnh, cha mẹ cần lưu ý theo dõi sát sao vì đây có thể là dấu hiệu bất thường.

Cha mẹ nên đánh thức con dậy một cách nhẹ nhàng và từ từ, tránh làm bé giật mình

4.2. Tăng dần ánh sáng phòng

Ánh sáng là yếu tố quan trọng tác động trực tiếp đến nhịp sinh học của cơ thể. Khi muốn đánh thức con, cha mẹ nên bắt đầu bằng việc kéo rèm cửa để ánh sáng tự nhiên nhẹ nhàng tràn vào phòng. 

Nếu là buổi tối hoặc phòng tối, có thể bật đèn ở chế độ sáng vừa phải rồi tăng dần độ sáng để não bộ của trẻ nhận biết tín hiệu đã đến lúc thức dậy. Sự thay đổi từ từ này giúp con tỉnh táo hơn mà không bị choáng váng hay khó chịu. Kết hợp với âm thanh quen thuộc, như tiếng nói dịu dàng hoặc một bản nhạc nhẹ, sẽ khiến việc tỉnh giấc trở nên dễ dàng và thoải mái hơn.

4.3. Đi khám khi trẻ ngủ li bì kèm dấu hiệu bất thường

Không phải trường hợp nào trẻ ngủ li bì mà không sốt cũng an toàn. Có nhiều dấu hiệu đi kèm cho thấy cơ thể trẻ đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Cha mẹ cần quan sát kỹ và nếu thấy xuất hiện một trong những biểu hiện sau, tuyệt đối không nên chần chừ:

• Trẻ bỏ bú, chán ăn, nôn ói hoặc sụt cân nhanh.
• Da xanh xao, vàng da kéo dài hoặc môi tím tái.
• Thở khò khè, khó thở, ngáy to hoặc xuất hiện cơn ngưng thở ngắn.
• Rất khó đánh thức, trẻ phản ứng chậm hơn bình thường.

Cho trẻ đi khám ngay lập tức nếu trẻ ngủ li bì kèm theo những dấu hiệu bất thường

Những triệu chứng này đều tiềm ẩn nguy cơ liên quan đến bệnh lý hô hấp, tim mạch, thần kinh hoặc rối loạn chuyển hóa. Do đó, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân chính xác và có hướng xử trí kịp thời.

Tình trạng trẻ ngủ li bì nhưng không sốt có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, từ sự mệt mỏi đơn thuần cho đến bệnh lý tiềm ẩn cần theo dõi. Cha mẹ nên quan sát kỹ các dấu hiệu kèm theo, áp dụng cách chăm sóc phù hợp và cho trẻ đi khám để đảm bảo an toàn. Sự chủ động và quan tâm đúng lúc chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của con. 

Một địa chỉ y tế uy tín cha mẹ có thể lựa chọn là chuyên khoa Nhi thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách có thể liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.