Cảnh giác biến chứng nguy hiểm khi tự ý điều trị sốt xuất huyết tại nhà 

Đó là trường hợp của anh T.Đ.T (44 tuổi, ở Hà Nội) nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trong tình trạng mệt mỏi, ăn kém, buồn nôn và xét nghiệm có tình trạng cô đặc máu, tiểu cầu giảm nhanh.  

Xuất hiện mệt mỏi, anh T. xét nghiệm phát hiện mắc sốt xuất huyết. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chia sẻ về diễn biến bệnh, anh T. cho biết, cách ngày nhập viện 4 ngày, anh xuất hiện đau mỏi người, ăn kém, chán ăn; không có triệu chứng rõ ràng như đau ngực hay khó thở.  

Ngày sốt thứ hai, anh đặt lịch lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC và nhận kết quả dương tính với Dengue NS1Ag - dấu hiệu xác định bệnh sốt xuất huyết Dengue. 

Tuy nhiên, chủ quan nghĩ bệnh nhẹ, anh chỉ tự điều trị tại nhà bằng thuốc hạ sốt và Oresol. Đến ngày thứ 3, dù giảm sốt nhưng anh lại xuất hiện cảm giác buồn nôn, đau đầu âm ỉ, đau mỏi người, ăn kém. Sang ngày thứ 4, anh tiếp tục gọi xét nghiệm tại nhà thì phát hiện tình trạng tiểu cầu giảm nhanh và dấu hiệu cô đặc máu - một biểu hiện nguy hiểm của sốt xuất huyết. Ngay khi có kết quả, bác sĩ gọi điện tư vấn và yêu cầu anh nhập viện ngay lập tức. 

Tin tưởng chất lượng của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, anh được người nhà đưa đến khám tại đây.  

Thăm khám toàn thân, bác sĩ ghi nhận anh T. tỉnh táo, tiếp xúc tốt, có mệt mỏi, ăn uống kém, buồn nôn. Các chỉ số sinh tồn: Huyết áp 118/81 mmHg, mạch 76 lần/phút, nhiệt độ 36.8°C. Khám tim, phổi, bụng, thần kinh đều không phát hiện bất thường. 

Để đánh giá tình trạng sốt xuất huyết, bác sĩ chỉ định bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm chuyên sâu cần thiết. Kết quả có các chỉ số xét nghiệm bất thường, gồm: 

• tiểu cầu giảm còn 75 G/L (bình thường 150 - 450 G/L). 
• Hematocrit (thể tích khối hồng cầu) tăng lên 48.1% (bình thường (42.0-47.0%) - dấu hiệu của cô đặc máu. 
• Bạch cầu, bạch cầu trung tính giảm, chỉ còn 2.84 G/L và 1.81 G/L. 
• CRP (chỉ số viêm) tăng: 7.48 mg/L. 
• AST (men gan) tăng: 39.98 U/L. 
• Dengue NS1Ag và Dengue IgM dương tính: xác nhận bệnh nhân đang trong giai đoạn cấp của sốt xuất huyết. 

Từ đó, bác sĩ chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc: Sốt xuất huyết Dengue ngày thứ 4 có dấu hiệu cảnh báo. Đây là giai đoạn nguy hiểm, nếu không được điều trị kịp thời dễ gây biến chứng nặng như xuất huyết nội tạng, thoát huyết tương. 

ThS.BS Nguyễn Xuân Tuyến - Phó Khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: “Trước nguy cơ biến chứng nặng do giảm tiểu cầu và cô đặc máu, nên chúng tôi đã chỉ định bệnh nhân nhập viện cấp cứu để điều trị tích cực. Tại đây, anh T. được các y bác sĩ theo dõi sát sao các chỉ số huyết học, truyền dịch đúng phác đồ, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và chăm sóc nội khoa toàn diện. Sau 4 ngày điều trị nội khoa tích cực, anh T. được xuất viện trong tình trạng ổn định sức khỏe, các chỉ số trở về ngưỡng bình thường”. 

Tại sao đã mắc sốt xuất huyết vẫn không được chủ quan? 

Theo bác sĩ Tuyến, sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra với 4 type huyết thanh khác nhau: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Điều đặc biệt của bệnh này là một người có thể bị tái nhiễm nhiều lần, mỗi lần với một type virus khác nhau. Sau lần nhiễm đầu, cơ thể chỉ có miễn dịch bền vững với đúng type virus đó, nhưng miễn dịch với các type còn lại chỉ là tạm thời và thường biến mất sau 6 tháng. 

Sốt xuất huyết Dengue do virus Dengue gây ra với 4 type huyết thanh khác nhau nên người bệnh có thể bị tái nhiễm nhiều lần

Điều nguy hiểm là những lần tái nhiễm sau thường diễn tiến nặng hơn do cơ chế gọi là “tăng cường phụ thuộc kháng thể” (ADE). Các kháng thể từ lần nhiễm trước không trung hòa được virus mới, mà ngược lại, còn giúp virus dễ xâm nhập vào tế bào miễn dịch hơn, làm bệnh trở nên trầm trọng nhanh chóng. 

Chương trình toàn cầu về kiểm soát các bệnh nhiệt đới bị lãng quên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết: “Trong một số trường hợp, đặc biệt là khi bị nhiễm trùng lần thứ hai hay nhiễm trùng thứ phát, có thể dẫn đến sốt xuất huyết nghiêm trọng và cũng có thể gây tử vong”. 

Bác sĩ lưu ý, bất kỳ ai cũng có thể bị sốt xuất huyết và có khả năng tái nhiễm từ ba lần, những lần mắc bệnh sau có nguy cao gây ra các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Vì vậy, đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng, thậm chí rất cần vắc xin sốt xuất huyết để phòng ngừa cả 4 type huyết thanh, ngăn chặn nguy cơ tái nhiễm, giảm thiểu khả năng gây ra các biến chứng nguy hiểm như thoát huyết tương, cô đặc máu nghiêm trọng khi mắc bệnh lần hai. 

Cách chủ động kiểm soát, phòng ngừa sốt xuất huyết 

Thời điểm hiện tại do ảnh hưởng của mưa bão, ngập lụt tạo môi trường thuận lợi cho muỗi truyền bệnh Dengue sinh sôi mạnh mẽ.  

Xét nghiệm máu có vai trò quan trọng để theo dõi, đánh giá bệnh sốt xuất huyết 

Từ trường hợp của anh T., bác sĩ Tuyến nhấn mạnh: "Người dân tuyệt đối không được chủ quan với sốt xuất huyết, nhất là trong giai đoạn mưa lũ - môi trường lý tưởng cho muỗi vằn phát triển. Bệnh có thể diễn tiến nhanh, nguy hiểm hơn nếu tái nhiễm. Tự điều trị tại nhà khi chưa có đánh giá y tế rõ ràng là rất rủi ro. Đồng thời, người dân cần nâng cao cảnh giác trong mùa mưa lũ, phối hợp tốt với y tế địa phương trong phòng chống dịch sốt xuất huyết. Phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh, đặc biệt với một bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu như Dengue”. 

Qua đây, bác sĩ lưu ý người dân về các dấu hiệu cảnh giác và cách phòng tránh bệnh sốt xuất như sau: 

- Theo dõi sức khỏe sát sao khi có dấu hiệu nghi ngờ:

• Sốt cao đột ngột; 
• Đau đầu, đau sau hốc mắt, đau mỏi người; 
• Xuất hiện chấm xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng.

- Không tự ý điều trị tại nhà quá 1-2 ngày nếu không rõ nguyên nhân sốt, đặc biệt khi sốt kéo dài hoặc có dấu hiệu cảnh báo (mệt lả, nôn nhiều, đau bụng, xuất huyết, tiểu cầu giảm...).

- Chủ động đi khám và xét nghiệm Dengue sớm, đặc biệt trong vòng 3 ngày đầu để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

- Tiêm vắc xin Qdenga, nhất là với những người đã từng mắc sốt xuất huyết để ngăn ngừa tái nhiễm và biến chứng nặng.

- Tăng cường diệt muỗi, lăng quăng, vệ sinh môi trường sống:

• Lật úp các dụng cụ chứa nước; 
• Không để nước đọng quanh nhà; 
• Sử dụng màn khi ngủ, kem/máy xua muỗi, mặc quần áo dài tay. 

Hệ thống Y tế MEDLATEC với 3 thập kỷ kinh nghiệm, hiện là địa chỉ y tế tin cậy phục vụ khám chữa bệnh đa chuyên khoa chất lượng cao của người dân trên toàn quốc. Riêng với bệnh sốt xuất huyết, MEDLATEC đáp ứng đầy đủ kỹ thuật, xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu phục vụ chẩn đoán, theo dõi và điều trị sốt xuất huyết hiệu quả. Tại khoa Nội của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, người bệnh an tâm được phục vụ điều trị theo phác đồ chuẩn y khoa, cá nhân hóa theo từng giai đoạn bệnh.  

Trường hợp khó khăn đi lại, người dân có thể lựa chọn dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi nhanh chóng, tiện lợi đáp ứng đầy đủ bộ xét nghiệm theo dõi sức khỏe như NS1, IgM/IgG Dengue, tiểu cầu, men gan, Hematocrit... 

Để được hỗ trợ thông tin khám chữa bệnh, đặt lịch lấy mẫu xét nghiệm tại nhà kịp thời, người dân vui lòng liên ngay tổng đài: 1900 56 56 56.