1. Tìm hiểu về viêm giác mạc sợi

viêm giác mạc sợi là tình trạng bề mặt giác mạc xuất hiện các sợi nhỏ gồm tế bào biểu mô thoái hóa và chất nhầy (mucin) bám dính vào giác mạc, gây kích ứng, khó chịu và cảm giác như có dị vật trong mắt. Bệnh thường gặp ở những người mắt khô, đeo kính áp tròng, làm việc nhiều với máy tính hoặc có các bệnh lý mắt mạn tính. Mặc dù không quá nguy hiểm, bệnh nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách có thể tái phát và ảnh hưởng đến thị lực.

Bệnh thường bắt đầu với những triệu chứng nhẹ như mắt khô, hơi cộm hay rát nhẹ, nên nhiều người dễ bỏ qua. Tuy nhiên, nếu các sợi tế bào biểu mô tiếp tục tích tụ, mắt sẽ trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị đỏ, chói sáng và khó chịu khi chớp.

Do đó, việc phát hiện sớm các biểu hiện bất thường và áp dụng những cách chăm sóc mắt phù hợp đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát tình trạng này. Khi được phát hiện kịp thời, tình trạng này hoàn toàn có thể kiểm soát, giảm cảm giác khó chịu và ngăn ngừa nguy cơ tái phát. 

2. Các yếu tố dẫn đến viêm giác mạc sợi

Tình trạng này có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, chủ yếu liên quan đến môi trường sống, thói quen chăm sóc mắt và các bệnh lý tồn tại sẵn. Những nguyên nhân thường gặp có thể kể đến như:

• Khô mắt kéo dài: Khi mắt không được cung cấp đủ độ ẩm, bề mặt giác mạc dễ bị tổn thương, các tế bào biểu mô bong tróc và hình thành sợi. Đây là nguyên nhân thường gặp ở người làm việc lâu với màn hình máy tính, điều hòa hoặc môi trường khô. Lưu ý: các yếu tố này là nguyên nhân gây khô mắt - yếu tố nguy cơ, không phải nguyên nhân trực tiếp gây viêm giác mạc sợi.
• Viêm kết giác mạc dị ứng: Dị ứng mắt khiến tuyến lệ tiết nhiều chất nhầy, tạo điều kiện để các sợi bám vào bề mặt giác mạc và gây kích ứng.
• Nhiễm trùng mắt: Vi khuẩn hoặc virus, đặc biệt là adenovirus, có thể gây viêm kết giác mạc và dẫn tới hình thành các sợi trên giác mạc.
• Đeo kính áp tròng không đúng cách: Đeo kính quá lâu, vệ sinh kém hoặc dùng kính khi mắt đang viêm có thể gây kích ứng, tổn thương giác mạc và tạo sợi.
• Bệnh lý mắt mạn tính: Các bệnh như viêm bờ mi, hội chứng Sjögren hay khô mắt nặng làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh.
• Tác dụng phụ của một số thuốc nhỏ mắt: Một số loại thuốc chứa chất bảo quản mạnh có thể gây kích ứng và làm bong tróc tế bào biểu mô, hình thành sợi trên giác mạc.

Sử dụng kính áp tròng sai cách dễ làm tổn thương giác mạc và dẫn đến viêm giác mạc sợi

3. Những biểu hiện thường gặp của viêm giác mạc sợi

Giai đoạn đầu, các dấu hiệu của bệnh thường khá mờ nhạt, nhưng nếu bỏ qua, chúng có thể tiến triển nặng hơn và gây ảnh hưởng đến các hoạt động thường ngày. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

• Cảm giác cộm, xốn mắt: Người bệnh thường cảm thấy như có dị vật hoặc cát trong mắt, đặc biệt khi chớp mắt.
• Đau nhẹ hoặc âm ỉ: Mức độ đau thường không quá nặng nhưng kéo dài và gây khó chịu, kèm theo chảy nước mắt. Đau thường tăng khi chớp mắt do sợi kéo căng trên bề mặt giác mạc.
• Sợ ánh sáng (chói mắt): Mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng, khó mở mắt khi ra ngoài trời hoặc dưới ánh đèn mạnh.
• Mắt đỏ: Thường thấy rõ ở vùng kết mạc xung quanh giác mạc, khiến mắt trông mệt mỏi và thiếu sức sống.
• Nhìn mờ nhẹ: Khi các sợi tế bào bám gần vùng trung tâm giác mạc, thị lực có thể giảm nhẹ, gây khó khăn khi đọc sách hoặc nhìn màn hình.
• Nhìn thấy các vệt hoặc sợi nhỏ: Các sợi nhỏ này thường khó quan sát thấy bằng mắt thường, bác sĩ sẽ phát hiện chính xác khi khám bằng đèn khe.

Người mắc bệnh thường có cảm giác mắt bị cộm hoặc khó chịu như có dị vật

4. Cách phòng ngừa viêm giác mạc sợi hiệu quả

Việc chủ động phòng tránh viêm giác mạc sợi rất quan trọng để giữ gìn thị lực và hạn chế tình trạng tái phát. Bạn có thể áp dụng một số cách sau để bảo vệ mắt hiệu quả:

• Duy trì độ ẩm cho mắt: Ưu tiên dùng nước mắt nhân tạo không có chất bảo quản, đặc biệt khi phải nhìn màn hình lâu, ngồi điều hòa nhiều hoặc ở nơi có không khí khô.
• Sử dụng kính áp tròng đúng cách: Không đeo quá 6 - 8 giờ mỗi ngày, vệ sinh kính thường xuyên và tránh đeo khi mắt đang kích ứng hoặc viêm.
• Tránh dụi mắt: Hành động này có thể gây tổn thương giác mạc, làm sợi tế bào bong tróc nhiều hơn và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Cho mắt nghỉ ngơi khi sử dụng màn hình: Bạn có thể áp dụng quy tắc 20-20-20, cứ mỗi 20 phút, hãy nhìn một điểm cách khoảng 6 mét trong 20 giây, để hạn chế tình trạng khô và mỏi mắt.
• Điều trị dứt điểm các bệnh lý nền: Đây là biện pháp quan trọng nhất, bao gồm: kiểm soát khô mắt, viêm bờ mi, dị ứng mắt… nhằm giảm nguy cơ tái phát.
• Vệ sinh mắt hàng ngày: Có thể dùng nước muối sinh lý để rửa mắt khi có bụi bẩn, tiếp xúc môi trường ô nhiễm hoặc sau khi làm việc lâu với màn hình.

5. Trường hợp nào bạn nên đến khám bác sĩ?

Mặc dù viêm giác mạc sợi thường không quá nguy hiểm, nhưng bạn nên thăm khám bác sĩ nhãn khoa kịp thời nếu gặp một trong các tình huống sau:

• Đau mắt kéo dài hơn 1 - 2 ngày hoặc cảm giác khó chịu không giảm dù đã nghỉ ngơi và sử dụng nước mắt nhân tạo.
• Mắt bị đỏ rõ rệt, kèm sưng hoặc nhạy cảm với ánh sáng, khiến các hoạt động hằng ngày gặp khó khăn.
• Thị lực giảm hoặc nhìn mờ, đặc biệt khi các sợi tế bào biểu mô xuất hiện gần vùng trung tâm giác mạc.
• Các dấu hiệu vẫn không thuyên giảm dù bạn đã điều chỉnh thói quen sinh hoạt và chú trọng chăm sóc mắt.
• Người có bệnh lý nền như khô mắt nặng, viêm bờ mi, đeo kính áp tròng thường xuyên hoặc từng bị viêm giác mạc trước đó. Đau tăng khi chớp mắt hoặc chảy nước mắt nhiều, co thắt mí mắt... các dấu hiệu điển hình này cần được đánh giá sớm.

Bạn hãy đi khám bác sĩ khi tình trạng đau và khó chịu ở mắt kéo dài

Viêm giác mạc sợi là một trong những bệnh lý bề mặt giác mạc thường gặp, gây khó chịu, chói mắt và ảnh hưởng đến thị lực nếu không được chăm sóc đúng cách.Việc phát hiện sớm dấu hiệu bất thường, nắm rõ nguyên nhân và chủ động phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát và giữ cho đôi mắt luôn khỏe. Đồng thời, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau, đỏ mắt hoặc nhìn mờ, việc đi khám bác sĩ kịp thời là cần thiết để được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu khám mắt, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.