1. Sơ cứu đột quỵ bằng kim là gì?

Sơ cứu đột quỵ bằng kim là phương pháp xử trí được áp dụng cho người bị đột quỵ do người dân truyền miệng. Cách làm này dùng kim hoặc vật nhọn như kim may, ghim, kim tiêm để chích vào đầu ngón tay hoặc dái tai của người bệnh nhằm giải tỏa máu ứ, giúp bệnh nhân tỉnh lại. 

2. Sơ cứu đột quỵ bằng kim có hiệu quả?

Để biết được thực hư phương pháp sơ cứu đột quỵ bằng kim có đem lại hiệu quả, hãy xem xét các nội dung sau:

2.1. Nên hay không nên sơ cứu đột quỵ bằng kim?

Đột quỵ xảy ra khi có cục máu đông gây tắc mạch máu não hoặc xuất huyết não, khiến não bộ bị thiếu oxy và tổn thương. Việc chích máu ở đầu ngón tay không có tác dụng làm tan cục máu đông và cũng không thể giảm áp lực trong não.

Không có bất kỳ tác động ngoại vi nào như chích máu, cạo gió, bấm huyệt có thể cải thiện lưu thông máu trong não cho bệnh nhân đột quỵ. Chích máu không giúp bệnh nhân tỉnh lại, mà chỉ tạo đánh lừa cảm giác, khiến nhiều người lầm tưởng rằng mình đang làm điều có ích.

Hiện chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh được hiệu quả của phương pháp sơ cứu đột quỵ bằng kim. Thực tế cho thấy, chỉ có can thiệp y khoa kịp thời mới cứu được bệnh nhân đột quỵ.

Hình ảnh mô phỏng phương pháp chích máu đầu ngón tay sơ cứu đột quỵ bằng kim

2.2. Rủi ro gặp phải khi dùng kim chích ngón tay sơ cứu đột quỵ

Như đã nói ở trên, chích kim không có tác dụng đối với người bị đột quỵ. Nếu sơ cứu cho bệnh nhân đột quỵ bằng cách này, thậm chí còn có thể gây nên những rủi ro như:

2.2.1. Bỏ lỡ thời gian vàng cấp cứu tính mạng bệnh nhân

Đối với mọi trường hợp đột quỵ, 3 - 4.5 giờ đầu tiên được xếp vào khoảng “thời gian vàng” để cấp cứu não. Nếu trong khoảng thời gian này, người bệnh được đưa đến bệnh viện và điều trị kịp thời, khả năng hồi phục và giảm thiểu di chứng sẽ rất cao.

Mỗi phút trì hoãn cấp cứu bệnh nhân đột quỵ đều có thể khiến hàng triệu tế bào thần kinh bị chết đi, làm giảm nhanh chóng khả năng phục hồi của người bệnh. Việc chích kim khiến người nhà mất thời gian quý báu để giúp bệnh nhân được cấp cứu nhanh chóng, làm tình trạng tổn thương não lan rộng và nguy cơ tử vong tăng lên.

2.2.2. Nguy cơ nhiễm trùng và tổn thương mô

Dùng kim chích không vô trùng có thể gây nhiễm khuẩn, nhiễm trùng máu hoặc lây truyền bệnh qua đường máu như viêm gan B, HIV,... Bên cạnh đó, việc chích quá sâu hoặc chích không đúng vị trí có thể làm tổn thương mao mạch, gây bầm tím, chảy máu hoặc hoại tử mô.

2.2.3. Gây tâm lý chủ quan cho người nhà

Việc dùng kim chích cho người bị đột quỵ có thể khiến người nhà có tâm lý lầm tưởng rằng rằng mình “đang cứu người”, trì hoãn việc gọi cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến bệnh viện. Lúc này, thời gian thiếu máu não tăng lên cũng đồng thời đe dọa đến sự sống và nguy cơ biến chứng của người bệnh. 

3. Cách sơ cứu an toàn khi gặp người bị đột quỵ

Thay vì học cách sơ cứu đột quỵ bằng kim, các biện pháp sau sẽ an toàn hơn cho bệnh nhân đột quỵ:

3.1. Nhận biết dấu hiệu đột quỵ sớm

Phát hiện sớm các dấu hiệu đột quỵ có ý nghĩa quan trọng đặc biệt đối với tiên lượng sống người bệnh. Vì thế, hãy ghi nhớ để sớm phát hiện các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ sau:

• Miệng méo, nhân trung lệch.
• Không nâng được đồng thời cả hai tay.
• Nói khó, ú ớ, nói không rõ từ.

Khi thấy người có các dấu hiệu này, tuyệt đối không để bệnh nhân tự đi lại hoặc ăn uống vì dễ gây sặc và té ngã.

Hình ảnh mô phỏng các dấu hiệu cảnh báo sớm đột quỵ

3.2. Gọi cấp cứu ngay lập tức

Nếu phát hiện dấu hiệu đột quỵ, hãy lập tức gọi cấp cứu 115. Trong quá trình nói chuyện với nhân viên y tế, bạn hãy cung cấp các thông tin sau:

• Vị trí cụ thể nơi xảy ra sự việc.
• Tuổi, giới tính, tình trạng ý thức của bệnh nhân.
• Thời điểm khởi phát triệu chứng đột quỵ (mốc thời gian càng chính xác càng tốt).

Nếu có thể, hãy chuẩn bị sẵn giấy tờ tùy thân, bảo hiểm y tế và hồ sơ bệnh cho bệnh nhân để mang theo khi đi viện.

Cấp cứu nhanh giúp tăng cơ hội cứu sống bệnh nhân đột quỵ

3.3. Giữ bệnh nhân ở tư thế an toàn

Trong lúc chờ xe cấp cứu tới, hãy trấn an người bệnh, tránh để họ hoảng loạn vì stress có thể làm tăng huyết áp và làm tổn thương não nghiêm trọng hơn. Sau đó, cần:

• Đặt bệnh nhân nằm nghiêng sang một bên, đầu kê hơi cao để bệnh nhân dễ thở.
• Nới lỏng quần áo quanh cổ, ngực của bệnh nhân để tránh nghẹt thở.
• Giữ không gian xung quanh người bệnh được thông thoáng, tránh ồn ào.
• Nếu bệnh nhân có nôn, hãy nghiêng đầu bệnh nhân để dịch chảy ra ngoài, tránh tình trạng sặc.

3.4. Tuyệt đối không làm các hành động sai lầm

Không nên làm những việc sau đối với bệnh nhân đột quỵ:

• Không chích kim, không cạo gió, không bấm huyệt.
• Không cho uống nước, sữa hoặc thuốc.
• Không di chuyển bệnh nhân bằng xe máy hay ô tô cá nhân nếu chưa cần thiết (trừ khi khu vực không có xe cấp cứu).

Sơ cứu đúng và kịp thời có vai trò quan trọng đối với khả năng cứu sống người bị đột quỵ. Mẹo sơ cứu đột quỵ bằng kim hay bất cứ phương pháp dân gian nào khác không thể thay thế cho cấp cứu y khoa. 

Mỗi cá nhân nên trang bị cho mình kiến thức sơ cứu cơ bản để trong tình huống cần thiết sẽ biết cách hỗ trợ đúng cách, gọi cấp cứu nhanh chóng nhằm giúp người bệnh được hỗ trợ an toàn.

Trường hợp nghi ngờ đột quỵ, cần được xử trí kịp thời, quý khách hàng có thể liên hệ ngay Hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được hỗ trợ nhanh chóng.