1. Gai xương là gì? 

Gai xương là phần cấu trúc xương cứng. Các tổ chức xương này hình thành đồng thời cùng tổn thương tại phần đầu xương. Gai xương có thể xuất hiện tại nhiều vị trí trên cơ thể như cột sống, khớp gối, gót chân,... 

Gai xương là gì là thắc mắc của nhiều người

Trong phần lớn trường hợp gai xương nhỏ thường không gây nguy hiểm. Thế nhưng, nếu kích thước ngày càng lớn dần, chúng có thể cọ xát với xương gây khó khăn khi vận động hoặc chèn ép rễ thần kinh, tủy sống lân cận gây đau và hạn chế vận động. 

2. Phân loại tình trạng

Như vậy, bạn đã được giải đáp câu hỏi gai xương là gì. Gai xương được phân loại dựa vào vị trí xuất hiện, cụ thể như: 

• Gai đốt sống: Phần xương thừa trồi ra bên ngoài, dọc hai bên thân đốt sống gây đau lưng hoặc đau cổ. 
• Gai khớp gối: Phần sụn tại đầu gối bị tổn thương gây mài mòn. Khi đó, đầu xương tại khu vực này dễ bị kích thích, viêm do lực chèn ép, quá trình ma sát diễn ra trong khớp gối. Gai khớp gối là hệ quả của quá trình tế bào xương phản ứng lại với những kích thích kể trên, nhằm bảo vệ cho phần khớp gối.
• Gai gót chân: Các gai xương hình thành tại khu vực xương gót do tình trạng lắng đọng canxi theo thời gian. Chúng có thể gây đau khi di chuyển. 
• Gai khớp háng: Có xu hướng hình thành khi khớp háng bị thoái hóa. Những gai xương này khi phát triển lớn có khả năng gây chèn ép lên mô mềm lân cận. 

Gai đốt sống gây tình trạng đau lưng 

3. Nguyên nhân dẫn đến gai xương 

Nguyên nhân dẫn đến sự hình thành của gai xương có thể là do ảnh hưởng của tình trạng thoái hóa khớp, viêm khớp, chấn thương. Ngoài ra, tuổi tác, cân nặng cơ thể tăng quá mức, cột sống bị cong vẹo, duy trì hoạt động không đúng tư thế,... cũng là một số tác nhân làm tăng nguy cơ xuất hiện gai xương. 

4. Các triệu chứng cảnh báo

Gai xương thực chất không phải yếu tố gây đau. Triệu chứng đau xuất hiện ở người bệnh thường là do những yếu tố liên quan như viêm và chèn ép gây ra. 

Khi kích thước gai xương lớn dần, chúng có thể gây chèn ép rễ thần kinh lân cận, gây ra một số triệu chứng khó chịu. Tùy vào vị trí hình thành gai xương, người bệnh có thể biểu hiện triệu chứng khác nhau. Chẳng hạn như: 

• Gai xương tại vùng vai: Hệ thống dây chằng và gân bị chèn ép khiến người bệnh khó khăn khi xoay vai.
• Gai xương tại vùng khớp gối: Chân khó co, duỗi. 
• Gai xương tại ngón tay: Nốt sần xuất hiện dưới da. 

Nếu bị gai tại vùng khớp gối, bạn thường cảm thấy khó co duỗi chân

5. Phương pháp chẩn đoán

Các gai xương có thể được phát hiện thông qua việc quan sát bên ngoài, sờ nắn, kiểm tra vùng khớp xuất hiện cơn đau. Trong quá trình khám lâm sàng, bác sĩ còn kết hợp khai thác tiền sử bệnh lý của bệnh nhân và người nhà. Sau đó, bệnh nhân thường được chỉ định làm thêm xét nghiệm chẩn đoán khác như:

• Chụp X-quang: Giúp phát hiện dấu hiệu bất thường tại vùng nghi ngờ xuất hiện gai xương. 
• Chụp CT cắt lớp: Cho phép bác sĩ phát hiện, đánh giá chi tiết tổn thương xương. 
• Chụp MRI: Kỹ thuật này hỗ trợ kiểm tra chi tiết lớp sụn xương cùng hệ thống dây chằng và phần mềm xung quanh. 

Chụp CT giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường tại xương và mô mềm

6. Hướng điều trị cho người bị gai xương

Trong phần lớn trường hợp, người bị gai xương nhẹ hoặc trung bình thường chỉ cần điều trị nội khoa kết hợp tập vật lý trị liệu. Can thiệp phẫu thuật thường chỉ được chỉ định trong một vài trường hợp nhất định. Dưới đây là một số phương pháp điều trị cụ thể: 

6.1. Dùng thuốc giảm đau

Nếu cơn đau chỉ ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau như Paracetamol. Trường hợp đã xuất hiện triệu chứng của tình trạng viêm, người bị gai xương thường phải dùng đến thuốc giảm đau kháng viêm không chứa steroids (NSAIDs). 

Một số loại thuốc giúp giảm sưng đau

Tác dụng chính của những loại thuốc trên là ức chế enzyme gây đau, kiểm soát triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên, các loại thuốc này thường gây tác dụng phụ, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ cơ quan như dạ dày, thận, tim nếu lạm dụng, sử dụng không đúng liều lượng. Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý kết hợp bất kỳ loại thuốc nào với nhau, kịp thời thông báo tác dụng phụ gặp phải trong quá trình dùng thuốc. 

6.2. Tiêm steroid

Phương pháp điều trị này thường được chỉ định khi việc dùng thuốc giảm đau không phát huy hiệu quả. Tiêm steroid giúp giảm triệu chứng sưng, viêm, đau khớp tại khu vực lân cận, giúp khớp chuyển động linh hoạt hơn. 

Tuy nhiên, tác dụng của thuốc chỉ mang tính tạm thời, không giúp điều trị triệt để. Trong vòng một năm, người bệnh không được tiêm steroid quá 3 mũi. 

6.3. Tập vật lý trị liệu

Mặc dù không giúp điều trị triệt để tình trạng gai xương nhưng duy trì tập vật lý trị liệu lại giúp người bệnh thư giãn cơ, vận động linh hoạt hơn. Trong hầu hết các phác đồ điều trị bệnh lý về xương khớp, luyện tập luôn giữ một vai trò quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả chữa trị. 

Để việc luyện tập đạt hiệu quả tối ưu, bạn cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. Bởi tùy theo tình trạng bệnh lý, bác sĩ có thể chỉ định phác đồ luyện tập khác nhau cho từng người bệnh. 

6.4. Phẫu thuật 

Thông thường, phẫu thuật không phải biện pháp ưu tiên được chỉ định cho người bị gai xương. Phương pháp điều trị này chỉ thích hợp chỉ định khi: 

• Những phương pháp điều trị không mang lại hiệu quả. 
• Gai cột sống khiến hệ thống dây thần kinh bị chèn ép dẫn đến tổn thương nghiêm trọng. 
• Khớp bị hạn chế hoạt động, ảnh hưởng đến khả năng vận động. 

7. Làm thế nào để phòng ngừa gai xương?

Gai xương thường không thể phòng ngừa nếu liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên gây thoái hóa khớp, cột sống. Tuy vậy, nếu cơ thể chưa bước vào thời kỳ lão hóa, bạn nên áp dụng một vài phương pháp phòng ngừa sau đây: 

• Đi giày đúng kích thước chân, có phần đệm và vòm nâng đỡ bàn chân. 
• Ăn uống điều độ, đủ chất, ưu tiên bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin D tốt cho xương khớp vào chế độ ăn uống hàng ngày. 
• Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để duy trì sự dẻo dai của cơ thể, giúp xương khớp linh hoạt hơn. 
• Không để cân nặng tăng quá mức. 
• Nghỉ ngơi và làm việc đúng tư thế. 

Bên cạnh đó, bạn cần chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc đi khám bất kỳ khi nào cảm thấy cơ thể xuất hiện dấu hiệu bất thường. Nếu phân vân chưa biết lựa chọn địa chỉ y tế nào uy tín, bạn hãy tìm đến chuyên khoa Cơ xương khớp của Hệ thống Y tế MEDLATEC. 

Ngoài bề dày kinh nghiệm gần 30 năm cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi, MEDLATEC còn sở hữu Trung tâm Xét nghiệm hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2022, được Hội Bệnh học Hoa Kỳ cấp chứng nhận CAP. Cùng với đó là hệ thống trang thiết bị chẩn đoán tiên tiến, được nhập khẩu tại Mỹ, Đức, Thụy Sĩ,... 

Hy vọng qua bài viết, bạn đã giải đáp được câu hỏi gai xương là gì. Nếu nghi ngờ bị gai xương hoặc gặp vấn đề về xương khớp, bạn không nên chủ quan mà hãy chủ động thăm khám. Để đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.