1. Các nhóm xét nghiệm virus SARS-CoV-2

Trước khi tìm hiểu xét nghiệm sàng lọc Covid là gì, hãy cùng tìm hiểu về các nhóm xét nghiệm trong xét nghiệm virus Covid-19. Hai chỉ tiêu trong xét nghiệm là độ đặc hiệu và độ nhạy. Độ đặc hiệu càng cao thì tỷ lệ dương tính giả càng thấp, độ nhạy càng cao thì tỷ lệ âm tính giả càng thấp. Hai nhóm xét nghiệm virus hiện nay là xét nghiệm virus (hay còn gọi là xét nghiệm kháng nguyên) và xét nghiệm kháng thể.

Xét nghiệm sàng lọc Covid nhằm đánh giá sự tồn tại của virus SARS-CoV-2 trong cơ thể

Xét nghiệm trực tiếp sự có mặt của virus

Đây là loại xét nghiệm nhằm phát hiện virus trực tiếp và xem xét virus có hoạt động hay không bằng cách lấy mẫu dịch tỵ hầu. Hai phương pháp xét nghiệm chính của nhóm xét nghiệm này là xét nghiệm phân tử và xét nghiệm kháng nguyên. Xét nghiệm phân tử phổ biến hơn với các xét nghiệm như xét nghiệm LAMP, xét nghiệm RT-PCR. Xét nghiệm kháng nguyên chủ yếu phát hiện các protein trên bề mặt virus.

Ưu điểm của nhóm xét nghiệm này là xác định gần như chính xác sự tồn tại của virus có trong mũi họng và đánh giá khả năng lây nhiễm. Tuy nhiên, nếu muốn có kết quả chính xác tuyệt đối thì cần có máy móc phục vụ chuyên sâu, nhân viên thực hiện có đầy đủ chuyên môn và tốn nhiều thời gian.

Xét nghiệm kháng thể

Đây là nhóm xét nghiệm phát hiện virus gián tiếp. Khác với xét nghiệm chẩn đoán virus dùng dịch tỵ hầu thì xét nghiệm kháng thể mẫu bệnh phẩm là máu. Xét nghiệm này nhằm tìm kiếm sự tồn tại của kháng thể do hệ thống miễn dịch sinh ra để chống lại virus.

Sau vài ngày hoặc vài tuần kể từ khi nhiễm virus, kháng thể mới được sản xuất và chỉ tồn tại sau hồi phục một thời gian ngắn. Vì vậy, không thể dùng xét nghiệm kháng thể để chẩn đoán tình trạng người nhiễm Covid-19 cũng như đánh giá khả năng miễn dịch sau này.

Xét nghiệm kháng thể không thể đánh giá mức độ nhiễm virus của người bệnh

2. Xét nghiệm sàng lọc Covid-19 là gì?

Xét nghiệm sàng lọc Covid-19 là xét nghiệm nhằm đánh giá người nhiễm virus dù không có triệu chứng hoặc đang nghi ngờ nhiễm, có báo cáo phơi nhiễm với virus. Thông qua xét nghiệm sàng lọc, người ta có thể đánh giá mức độ nhiễm bệnh cũng như phát hiện những người nhiễm virus nhưng không có triệu chứng để thực hiện biện pháp cách ly ngăn ngừa lây truyền.

Ở những khu vực có mức độ lây nhiễm cao, tỷ lệ tiêm vắc xin thấp thì xét nghiệm sàng lọc có giá trị càng cao. Việc xét nghiệm sàng lọc thường xuyên có thể tăng hiệu quả đánh giá và kết quả phải có trong vòng 24 giờ. Xét nghiệm sàng lọc hiện nay có những phương pháp sau.

Ở những nơi có mức độ lây nhiễm cao, tỷ lệ tiêm vắc xin thấp thì xét nghiệm sàng lọc có giá trị càng cao

Phương pháp test nhanh kháng nguyên

Test nhanh kháng nguyên thuộc nhóm xét nghiệm trực tiếp để phát hiện virus SARS-CoV-2. Ưu điểm của phương pháp này là:

• Phát hiện ca nhiễm khá chính xác với độ nhạy 72% ở người có triệu chứng và 58% ở người không có triệu chứng.

• Thực hiện dễ dàng, nhanh chóng, nhất là các điểm lấy mẫu di động.

• Thời gian cho kết quả nhanh, chỉ dưới 30 phút.

• Chi phí rẻ.

Bên cạnh đó còn có những nhược điểm như:

• Độ đặc hiệu thấp, có thể dương tính chéo với virus khác. 

• Nếu kết quả của phương pháp test nhanh là âm tính vẫn không được sử dụng để kết thúc cách ly.

Test nhanh kháng nguyên thường được áp dụng cho những người có yếu tố dịch tễ nhưng chưa được xét nghiệm RT-PCR, người đến khám, chữa bệnh cần thủ tục gấp tại các bệnh viện. Xét nghiệm này cũng thường được các tài xế, những người thường xuyên di chuyển sử dụng. 

Xét nghiệm RT-PCR

Xét nghiệm RT-PCR là phương pháp mà khi nhắc đến xét nghiệm sàng lọ Covid là gì người ta thường nghĩ tới nhất. Đây cũng là phương pháp xét nghiệm trực tiếp nhằm đánh giá sự tồn tại và hoạt động của virus SARS-CoV-2. Phương pháp này có những ưu, nhược điểm sau.

Ưu điểm:

• Độ đặc hiệu, độ nhạy cao.

• Kết quả có giá trị khẳng định chẩn đoán.

Nhược điểm:

• Các cơ sở xét nghiệm RT-PCR phải được trang bị đầy đủ thiết bị, máy móc, cơ sở hạ tầng, phóng thí nghiệm phải đạt chuẩn, cán bộ thực hiện lành nghề.

• Chi phí cao.

• Thời gian trả kết quả lâu.

Xét nghiệm RT-PCR là phương pháp xét nghiệm có độ chính xác cao

Xét nghiệm nhanh kháng thể

Xét nghiệm nhanh kháng thể thuộc nhóm xét nghiệm trực tiếp để phát hiện kháng thể sản sinh sau khi nhiễm virus. Xét nghiệm kháng thể không thể dùng để chẩn đoán sớm tình trạng nhiễm bệnh khi hệ miễn dịch chưa sản xuất kháng thể chống lại virus. Phương pháp này có những ưu, nhược điểm sau:

Ưu điểm:

• Đánh giá khả năng miễn dịch của bệnh nhân thông qua phát hiện kháng thể trong máu, nhất là với những người đã được tiêm vắc xin.

• Không đòi hỏi tay nghề của kỹ thuật viên, có thể tiến hành ở những phòng thí nghiệm trung bình.

Nhược điểm:

• Xét nghiệm gián tiếp nên kết quả chỉ có thể đánh giá virus có vào cơ thể hay không, không đánh giá được mức độ nhiễm bệnh hay khả năng lây nhiễm.

• Chi phí cao tương đối với xét nghiệm RT-PCR.

Nếu đang tìm một địa chỉ tin cậy để làm các xét nghiệm liên quan, bạn có thể lựa chọn Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Đây là nơi quy tụ nhiều y bác sĩ, chuyên gia giỏi, tay nghề cao, giàu kinh nghiệm cùng với hệ thống trang thiết bị máy móc hiện đại, tân tiến. Bên cạnh tiêu chuẩn chất lượng quốc tế ISO 15189:2012 đã được cấp từ năm 2016, Trung tâm xét nghiệm MEDLATEC còn vinh dự là đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng chỉ CAP - chứng chỉ chứng nhận tiêu chuẩn phòng xét nghiệm được cấp bởi Hiệp hội tổ chức bệnh học Hoa Kỳ. Vì vậy, khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi thực hiện các xét nghiệm nói chung và xét nghiệm sàng lọc Covid nói riêng tại đây.

Hệ thống máy móc tại Trung tâm xét nghiệm MEDLATEC

Nếu còn thắc mắc về xét nghiệm sàng lọc Covid là gì, bạn có thể liên hệ với Bệnh viện qua Tổng đài 1900 56 56 56 hoặc ứng dụng MedOn để được giải đáp và đặt lịch sớm nhất.