1. Đôi điều cần biết về kháng thể Covid

Kháng thể được hiểu là hàng rào có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của các tác nhân gây hại bên ngoài xâm nhập vào cơ thể. Bình thường, ở một cơ thể khỏe mạnh sẽ luôn luôn có một lượng kháng thể tự nhiên nhất định. Chính nó sẽ giúp cho chúng ta ít bị nhiễm bệnh hoặc nếu có nhiễm bệnh thì cũng bị với mức độ nhẹ và nhanh khỏi hơn so với người có hệ miễn dịch yếu.

Điều đáng nói là lượng kháng thể trong cơ thể rất thấp, chỉ khoảng 5.9AU/mL nên chưa đủ để đáp ứng miễn dịch với tất cả các loại dịch bệnh. Vì thế, tiêm vacxin được xem là một giải pháp hữu hiệu để tạo ra kháng thể chủ động lớn hơn gấp nhiều lần từ đó giúp cơ thể có được một hàng rào bảo vệ tốt hơn.

l

Kháng thể Covid-19 trong cơ thể người bệnh

2. Thời gian tạo ra kháng thể Covid-19 sau khi tiêm vacxin là bao lâu

2.1. Cách thức hoạt động của vacxin phòng Covid-19 là như thế nào

Hiện nay có rất nhiều loại vacxin phòng ngừa Covid-19 nhưng đặc điểm chung của chúng đều là nhằm tạo ra sự miễn dịch đối với virus SARS-CoV-2. Cách thức hoạt động của vacxin là dùng kháng nguyên được bào chế một cách an toàn để kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể. Nhờ đó mà khi vacxin đi vào cơ thể nó sẽ khiến cho cơ thể tự tạo ra miễn dịch để chống lại tác nhân gây bệnh.

2.2. Thời gian cơ thể tạo ra kháng thể Covid-19 sau khi được tiêm vacxin 

Khả năng đáp ứng với vacxin phòng ngừa Covid-19 ở mỗi người không giống nhau nên thời gian tạo kháng thể Covid-19 và nồng độ kháng thể được sản sinh ở mỗi người cũng khác nhau. Sau liều vacxin đầu tiên, cơ thể cần có một khoảng thời gian nhất định để kích hoạt hệ thống miễn dịch. Kháng thể Covid chỉ có được sau khi tiêm vacxin khoảng 2 - 3 tuần. Người đã từng bị Covid-19 cũng sẽ có loại kháng thể này. 

Thời gian tạo kháng thể Covid-19 sau khi tiêm vacxin ở mỗi người là khác nhau

Sau khi tiêm vacxin Covid thì nồng độ kháng thể từ 15AU/mL được xem là đã đáp ứng miễn dịch với SARS-CoV-2. Nếu nồng độ kháng thể ở dưới mức 12AU/mL tức là chưa có đáp ứng miễn dịch. Nếu chỉ mới tiêm 1 mũi vacxin thì sẽ có kháng thể với virus SARS-CoV-2 có định lượng trung bình khoảng 67.53AU/mL. Nếu đã tiêm xong 2 mũi vacxin Covid-19 thì định lượng này lên khoảng 278.81AU/mL sau thời điểm tiêm chủng 1 tuần và nó sẽ tăng lên trên 21 lần vào 2 tuần tiếp theo.

Tuy nhiên, thời gian tạo kháng thể Covid-19 cũng có sự khác nhau giữa các loại vacxin. Cụ thể là có sự khác biệt giữa vacxin mRNA (Moderna và Pfizer) với vacxin vector (AstraZeneca). 

Thực tế từ các nhà nghiên cứu cho biết khi theo dõi phản ứng của kháng thể với mũi vacxin đầu tiên, hệ miễn dịch phải mất ít nhất 10 ngày để tạo ra các kháng thể có khả năng nhận diện protein gai của SARS-CoV-2 - một loại protein trên bề mặt virus được dùng để xâm nhập vào cơ thể. Bên cạnh đó, chúng cũng mất tối thiểu là 1 tuần để tế bào T (tế bào bạch cầu trong phản ứng miễn dịch) bắt đầu phản ứng với vacxin và sẽ dần mạnh lên gấp nhiều lần trong vài tuần kế tiếp.

Sau khi tiêm mũi vacxin thứ hai thì hệ thống miễn dịch sẽ được kích hoạt nhanh hơn nên chỉ trong 1 tuần, nồng độ kháng thể tăng lên gấp 10 lần. Nhờ đó mà cơ thể có khả năng và thời gian bảo vệ trước Covid-19 tăng lên. Điều đó tức là, mũi vacxin đầu tiên là điều kiện cần để cơ thể tạo đáp ứng miễn dịch còn mũi thứ hai được xem là điều kiện đủ để đảm bảo cơ thể có khả năng miễn dịch mạnh mẽ và lâu dài trước Covid-19.

2.3. Làm cách nào để biết được cơ thể có kháng thể Covid-19 hay chưa

Nói tóm lại, thời gian tạo kháng thể Covid-19 sau khi tiêm vacxin là khoảng 2 tuần. Điều đó có nghĩa là phải mất ít nhất là 2 tuần thì cơ thể mới tạo dựng được hàng rào miễn dịch để chống lại SARS-CoV-2. Tuy nhiên, trong khoảng 100 người đã tiêm đủ 2 mũi vacxin phòng bệnh thì vẫn có khoảng 5 - 20 người cơ thể không sinh đủ kháng thể để phòng ngừa bệnh. 

Xét nghiệm kháng thể giúp nhận biết cơ thể đã có kháng thể Covid-19 hay chưa

Muốn biết cơ thể có thực sự sản sinh ra kháng thể chống lại SARS-CoV-2 không và đã đạt được khả năng miễn dịch với virus này chưa thì cần phải làm xét nghiệm kháng thể Covid-19 để đánh giá. Thời điểm thích hợp nhất để làm xét nghiệm định lượng kháng thể sau khi tiêm vacxin là khoảng 28 ngày đối với mũi 1 và 14 - 28 ngày đối với mũi 2. 

2.4. Một số điều cần lưu ý

Khi đã biết thời gian tạo ra kháng thể Covid-19 là bao lâu thì chúng ta cũng cần biết rằng không có một loại vacxin nào có khả năng bảo vệ tới 100%. Điều đó có nghĩa là dù đã tiêm đủ 2 mũi vacxin thì vẫn có tỷ lệ mắc bệnh. Điều này đã được chứng minh qua thực tế ở rất nhiều quốc gia trên thế giới.

Việc nhiễm Covid-19 sau khi đã tiêm vacxin phòng ngừa được giải thích như sau:

- Khả năng thứ nhất: tuy đã tiêm vacxin nhưng cơ thể không tạo ra được kháng thể Covid nên vẫn mắc bệnh (tỷ lệ này là rất thấp).

- Khả năng thứ hai: cơ thể của người tiêm vacxin phòng ngừa đã tạo ra kháng thể nhưng lượng kháng thể lại không đủ để chống lại sự xâm nhập của virus nên vẫn mắc bệnh. 

Mặc dù nguy cơ nhiễm Covid-19 sau khi tiêm vacxin là vẫn xảy ra nhưng giá trị của việc tiêm phòng vẫn vẹn nguyên vì nó không chỉ giảm số nguơ̛ì nhiễm bệnh, mà còn giúp giảm thiểu tối đa các biến chứng nặng do bệnh gây ra đồng thời giảm thiểu được tỷ lệ người điều trị do bệnh nhẹ và giảm được cả nguy cơ tử vong do Covid-19.

Một lần nữa chúng tôi xin nhắc lại là thời gian tạo kháng thể Covid-19 không giống nhau ở mỗi người. Muốn biết được cơ thể đã có kháng thể chống lại bệnh hay chưa, bạn có thể làm xét nghiệm kháng thể để có kết quả chính xác. Bên cạnh đó, dù chúng ta đã có tiêm đủ 2 mũi vacxin và đã có kháng thể thì vẫn có nguy cơ mắc bệnh nên dù trong hoàn cảnh nào cũng hãy nhớ thực hiện thật tốt quy tắc 5K để tự bảo vệ chính mình và người thân trước đại dịch Covid-19.

Tìm hiểu về cách chăm sóc sức khỏe sau khi tiêm vắc xin phòng covid