1. Hiểu về tăng huyết áp đột ngột

Trước khi tìm cách hạ huyết áp an toàn, bạn cần xác định đúng thế nào là tăng huyết áp và dấu hiệu cần nhận diện:

1.1. Tăng huyết áp đột ngột là như thế nào?

Tăng huyết áp đột ngột là tình trạng huyết áp bỗng nhiên tăng nhanh vượt ngưỡng 140/90 mmHg. Tình trạng này thường xuất hiện sau khi người bệnh bị căng thẳng, lo âu quá mức, ăn mặn hoặc lạm dụng chất kích thích, quên dùng thuốc hạ áp. 

Căng thẳng quá mức có thể khiến huyết áp tăng đột ngột

1.2. Dấu hiệu cho thấy cần hạ huyết áp tạm thời một cách an toàn

Tăng huyết áp đột ngột có thể dẫn đến các hệ lụy như đột quỵ não, nhồi máu cơ tim, suy thận cấp hoặc phù phổi cấp. Nếu không được can thiệp đúng cách và nhanh chóng, có trường hợp bệnh nhân bị rơi vào tình trạng nguy kịch chỉ trong vài phút. 

Vì thế, nếu phát hiện các dấu hiệu sau, người bệnh cần được áp dụng cách hạ huyết áp an toàn và tìm sự hỗ trợ y tế:

• Đau đầu dữ dội, mặt đỏ bừng.
• Choáng váng, hồi hộp, khó thở.
• Cảm giác ngực nặng hoặc đau tức.
• Mờ mắt, buồn nôn, ù tai.

2. Cách hạ huyết áp an toàn tại nhà

Khi huyết áp tăng đột ngột, người bệnh có thể áp dụng một số cách hạ huyết áp an toàn tại nhà dưới đây để giảm áp lực lên tim và mạch máu trong khi chờ thăm khám y tế.

2.1. Giữ bình tĩnh và nghỉ ngơi đúng tư thế

Điều đầu tiên người bệnh cần làm là giữ bình tĩnh vì nếu căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra adrenaline khiến chỉ số huyết áp tăng thêm. Sau đó, người bệnh nên được ngồi hoặc nằm ở tư thế nửa nằm nửa ngồi, tựa lưng thoải mái, thả lỏng vai, hít sâu và thở chậm để nhịp tim ổn định hơn.

Trường hợp người bệnh bị chóng mặt cần chú ý không đứng dậy đột ngột vì dễ té ngã hoặc ngất.

2.2. Uống một cốc nước ấm 

Uống nước giúp cân bằng thể tích máu và làm loãng natri - yếu tố làm tăng huyết áp. Nếu nguyên nhân tăng huyết áp do mất nước hoặc ăn quá mặn, uống 1 - 2 ly nước ấm có thể giúp hạ áp tạm thời. Người bệnh không nên dùng nước lạnh hoặc nước chứa caffeine. Người bệnh cũng không nên uống nhiều nước vì có thể làm huyết áp tăng cao hơn.

Cách hạ huyết áp an toàn là uống một cốc nước ấm và uống từng ngụm nhỏ

2.3. Hít thở sâu và đều

Thực hiện bài tập hít thở sâu cũng là một trong những cách hạ huyết áp an toàn tự nhiên nhất, dễ dàng thực hiện tại nhà. Hít thở sâu giúp giảm căng thẳng hệ thần kinh giao cảm, cải thiện lưu thông máu và giảm áp lực lên thành mạch.

Người bệnh hãy:

• Ngồi hoặc nằm ở tư thế thư giãn, đặt một tay lên bụng.
• Hít sâu bằng mũi trong 4 giây sau đó giữ hơi 2 trong giây và từ từ thở ra bằng miệng trong 6 giây.
• Lặp lại 3 - 5 phút.

2.4. Ngâm chân nước ấm

Ngâm chân nước ấm 10 - 15 phút có tác dụng làm giãn mạch máu ngoại biên, hỗ trợ máu lưu thông tốt hơn và giảm áp lực lên tim. Người bệnh có thể thêm một chút muối hoặc vài lát gừng tươi vào trong nước ngâm chân để cảm thấy dễ chịu hơn.

2.5. Massage vùng cổ, gáy và vai

Thực hiện động tác massage có tác dụng tăng lưu thông máu lên não và làm dịu hệ thần kinh. Người bệnh có thể dùng các đầu ngón tay xoa nhẹ hai bên cổ, vùng vai gáy, sau đó day nhẹ ở huyệt thái dương 3 - 5 phút.

2.6. Ăn chuối hoặc uống nước chanh loãng

Chuối giàu kali giúp điều hòa lượng natri, hỗ trợ hạ huyết áp tự nhiên. Vì thế, nếu bị tăng huyết áp, bạn có thể ăn chuối. Trường hợp không có chuối và không gặp vấn đề về dạ dày, bạn hãy uống một cốc nước chanh loãng không đường để làm dịu mạch máu, ổn định tim mạch. 

2.7. Tránh các yếu tố làm huyết áp tăng thêm

Trong khi đang cố gắng thực hiện cách hạ huyết áp, người bệnh tuyệt đối không nên:

• Uống cà phê, rượu, nước tăng lực.
• Hút thuốc lá.
• Ăn mặn hoặc dùng đồ ăn chế biến sẵn.
• Vận động mạnh hay gắng sức làm việc.

Việc loại bỏ các yếu tố này sẽ giúp tăng hiệu quả của cách làm hạ huyết áp.

3. Can thiệp y tế

Các cách hạ huyết áp an toàn tại nhà chỉ có tác dụng tạm thời, không thay thế được phương pháp điều trị chuyên khoa. Nếu sau 30 phút áp dụng mà huyết áp vẫn trên 160/100 mmHg hoặc xuất hiện các dấu hiệu như đau đầu dữ dội, nhìn mờ, tê liệt tay chân, khó nói, khó thở, người bệnh cần gọi cấp cứu hoặc đến bệnh viện ngay lập tức.

Trường hợp áp dụng cách hạ huyết áp tạm thời có mang lại hiệu quả nhưng tình trạng này thường xuyên tái diễn, người bệnh cũng vẫn cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân và điều trị lâu dài.

Đối với bệnh nhân cao huyết áp, thay đổi lối sống là điều kiện tiên quyết để đảm bảo huyết áp ổn định về mức an toàn. Nếu thay đổi lối sống chưa đủ, người bệnh sẽ cân nhắc kê đơn thuốc phù hợp để hạ huyết áp như:

• Thuốc lợi tiểu: Loại bỏ muối và nước dư thừa ra khỏi cơ thể.
• Thuốc chẹn beta: Giảm nhịp tim và áp lực lên tim.
• Thuốc ức chế men chuyển hoặc chẹn thụ thể: Làm giãn mạch, đưa chỉ số huyết áp về mức ổn định.
• Thuốc chẹn kênh canxi: Giãn mạch máu, tăng lưu thông máu.

Bệnh nhân đã được chỉ định dùng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn, không dừng thuốc đột ngột hoặc tự ý thay đổi loại thuốc để không làm chỉ số huyết áp tăng cao hơn.

Bệnh nhân cao huyết áp cần được theo dõi và điều trị đúng hướng bởi bác sĩ Tim mạch

Người bị cao huyết áp cần kiểm tra huyết áp tại nhà hàng ngày và tái khám định kỳ để được bác sĩ theo dõi hiệu quả điều trị, điều chỉnh thuốc phù hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng nên kiểm tra mỡ máu, đường huyết, chức năng thận để phát hiện sớm nguy cơ gặp phải biến chứng do cao huyết áp.

Nếu có dấu hiệu tăng huyết áp và lúng túng không biết cách hạ huyết áp an toàn, quý khách hàng có thể liên hệ Hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được tư vấn, hỗ trợ an toàn.