1. Vỡ xương bánh chè là gì?

Trước khi hướng dẫn một số cách tập luyện sau mổ xương bánh chè, bài viết sẽ cung cấp một số thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này. 

Xương bánh chè nằm ở trước khớp gối và trước đầu dưới của xương đùi. Chức năng chính của xương bánh chè là giúp kiểm soát hướng, lực, và độ dài gân cơ tứ đầu đùi và gân bánh chè, từ đó điều chỉnh theo các cấp độ gấp, duỗi khớp gối. 

Vỡ xương bánh chè có thể do chấn thương khi đang chạy bộ 

Bên cạnh đó, xương bánh chè còn giúp giảm lực ma sát cho gân tứ đầu đùi, phân tán lực lên cấu trúc xương bên dưới nhằm mục đích giảm tối đa áp lực của cơ tứ đầu lên xương đùi. Khi xương bánh chè bị vỡ, cả hệ thống gân và dây chằng khớp gối sẽ bị tác động và làm ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh. 

- Vỡ xương bánh chè thường là do một số nguyên nhân sau: 

• Xương bánh chè bị tác động trực tiếp bởi vật cứng. 
• Tai nạn giao thông hoặc bị ngã trong sinh hoạt hàng ngày, chấn thương khi chơi thể thao.
• Bị thương do vũ khí.

- Khi bị vỡ xương bánh chè, người bệnh thường có một số biểu hiện như sau: 

• Vùng xương bánh chè bị sưng, đau và bầm tím. 
• Người bệnh rất khó khăn khi gấp, duỗi khớp gối. 
• Biến dạng khớp gối nếu người bệnh gặp phải chấn thương nghiêm trọng. 
• Khả năng chịu lực của chân rất kém, bệnh nhân khó khăn khi đứng lên và đi lại. 
• Với những trường hợp gãy hở, xương có thể nhô ra khỏi đầu gối. 

2. Phải làm sao khi bị vỡ xương bánh chè?

Khi có những biểu hiện nghi ngờ bị vỡ xương bánh chè, người bệnh cần được sơ cứu đúng cách (dùng nẹp giữ đầu gối ở tư thế duỗi thẳng) và nhanh chóng được đưa đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế nếu có biểu hiện vỡ xương bánh chè sau chấn thương vùng đầu gối

Người bệnh không nên tự ý điều trị tại nhà bằng các phương pháp truyền miệng khi chưa xác định rõ tình trạng gãy xương, mức độ tổn thương của xương bánh chè như thế nào. 

Những trường hợp bị vỡ xương bánh chè được điều trị sớm và đúng cách có thể phòng tránh được nguy cơ tổn thương xương vĩnh viễn. Xương bánh chè có thể liền và phục hồi chức năng sau khoảng 3 - 4 tháng. 

Ngược lại, những trường hợp không can thiệp sớm, bệnh nhân có thể gặp phải một số biến chứng như viêm mủ, teo cơ, xơ hóa dây chằng,... Do đó, việc phục hồi chức năng xương bánh chè sẽ khó khăn và mất nhiều thời gian hơn. 

3. Cách tập luyện sau mổ xương bánh chè

Vật lý trị liệu là phương pháp hiệu quả giúp người bệnh sớm phục hồi chức năng xương bánh chè, phòng tránh được nguy cơ teo cơ, tăng cường lưu thông máu và tránh tình trạng cứng khớp gối. 

3.1. Cách tập luyện sau mổ xương bánh chè

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, người bệnh cần được mổ xương bánh chè. Người bệnh cần thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ và cần lưu ý về cách tập luyện sau mổ xương bánh chè như sau: 

- Thông thường, khoảng 2 tuần sau phẫu thuật, người bệnh cần thực hiện bài tập duỗi khớp gối để tránh co cứng khớp. Các bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh gập và duỗi khớp gối để đạt được góc 90 độ. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần thực hiện chườm lạnh khớp gối sau mỗi 2 giờ và thời gian chườm lạnh khoảng 20 phút. Sau khi chườm, bệnh nhân cần dùng băng thun để cố định khớp gối. 

- Sau phẫu thuật xương bánh chè từ 2 đến 6 tuần, bệnh nhân cần vận động khớp gối để giảm đau, phòng ngừa tình trạng sưng phù và đồng thời tăng cường sức mạnh cho nhóm cơ đùi. 

Người bệnh cần được kỹ thuật viên hướng dẫn tập luyện sau phẫu thuật

- Người bệnh cần tái khám theo đúng chỉ định của bác sĩ để được hướng dẫn chi tiết về cách tập luyện sau mổ xương bánh chè theo từng giai đoạn và theo dõi khả năng phục hồi và áp dụng các phương pháp xử trí phù hợp. 

3.2. Cách tập luyện phục hồi với bệnh nhân bó bột

Tùy theo từng giai đoạn điều trị, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách tập luyện cụ thể cho người bệnh: 

- Giai đoạn bó bột hoặc nẹp: Là giai đoạn khớp gối đang được cố định, bài tập phù hợp với giai đoạn này là co cơ tĩnh, nhất là cơ tứ đầu đùi. Người bệnh cần tập luyện co cơ trong vòng 10 giây và tập ít nhất 10 lần mỗi ngày. 

Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần tập luyện các khớp tự do khác, chẳng hạn như khớp cổ chân, khớp háng để tăng cường lưu thông tuần hoàn máu. Sau đó, người bệnh có thể tập đi với nạng. 

- Giai đoạn tháo bó bột hoặc nẹp: Bệnh nhân có thể áp dụng phương pháp dùng nhiệt hoặc xung điện để giúp giảm đau và phòng ngừa nguy cơ co cứng khớp gối. Ở giai đoạn này, bệnh nhân có thể thực hiện một số bài tập sau: 

+ Di chuyển xương bánh chè từ từ theo chiều dọc và chiều ngang, đồng thời kết hợp với xoa bóp để phòng ngừa tình trạng dính khớp xung quanh. Đây là lưu ý cần thiết đối với người bệnh sau phẫu thuật. 

+ Gập gối dưới khớp và tăng dần cường độ tập để sớm đạt được góc 90 độ trong vòng 2 tuần đến 4 tuần trị liệu. Thông thường, khả năng vận động của khớp gối có thể khôi phục dần sau 3 tháng. 

+ Một số bài tập khác mà người bệnh có thể lựa chọn là đi bộ trên cầu thang hoặc xuống tấn. 

Trên đây là một số hướng dẫn về cách tập luyện sau mổ xương bánh chè và sau bó bột xương bánh chè. Thông thường, người bệnh có thể hồi phục khả năng vận động sau khoảng 6 tháng nếu tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu tập luyện không đúng cách, thời gian hồi phục sẽ lâu hơn và hiệu quả điều trị không cao, thậm chí có thể gây ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh trong tương lai. 

Nếu cần tìm hiểu thêm về vấn đề vỡ xương bánh chè hoặc có nhu cầu đặt lịch khám với các chuyên gia về Cơ xương khớp của Hệ thống Y tế MEDLATEC, Quý khách hàng có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để được các tổng đài viên hướng dẫn cụ thể.