Các tin tức tại MEDlatec

Hướng dẫn sử dụng thuốc kháng sinh Gentamicin hiệu quả, an toàn

Ngày 10/10/2024
Tham vấn y khoa: BSCKI. Dương Ngọc Vân
Gentamicin là loại kháng sinh phổ rộng có tác dụng điều trị nhiễm khuẩn. Để tối đa hiệu quả điều trị và hạn chế tác dụng phụ của Gentamicin, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tổng hợp những thông tin xoay quanh loại thuốc này, từ công dụng, liều dùng đến những lưu ý cần thiết.

1. Tổng quan về Gentamicin

Tên thuốc            

Gentamicin

Nhóm thuốc

Kháng sinh nhóm Aminoglycoside

Dạng bào chế

Gentamicin được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau, hàm lượng cụ thể ở mỗi dạng như sau:

  • Dung dịch tiêm: 
  • 40 mg/ml (1 - 2 ml)
  • 10 mg/ml (2 ml).
  • Thuốc tiêm truyền:
  • 1 mg/ml
  • 3 mg/ml 
  • 0,8 mg/ml 
  • Thuốc nhỏ mắt hoặc tai: 
  • 0,3% (10 ml)

2. Công dụng của Gentamicin

thuốc kháng sinh thuộc nhóm Aminoglycosid, Gentamicin có khả năng tiêu diệt vi khuẩn bằng cách ngăn chặn quá trình tổng hợp protein của tế bào. Trong tế bào, Gentamicin hoạt động bằng cách xâm nhập vào tiểu đơn vị 30S của ribosome, gây ra sai sót trong quá trình tổng hợp các protein, kết quả làm cho tế bào vi khuẩn không thể sinh trưởng và phát triển bình thường, cuối cùng bị tiêu diệt.

Gentamicin diệt khuẩn bằng cách ngăn chặn quá trình tổng hợp protein của tế bào

3. Chỉ định và chống chỉ định

Chỉ định

  • Điều trị các bệnh nhiễm khuẩn nặng khi kết hợp với các loại kháng sinh khác:
  • Viêm túi mật cấp.
  • Viêm màng trong tim (trong điều trị và ngăn ngừa viêm màng trong tim do Streptococci, Staphylococci, Enterrococci).
  • Viêm nội mạc tử cung.
  • Viêm màng não.
  • Bệnh về phổi.
  • Bệnh về tai.
  • Viêm nhiễm vùng tiểu khung.
  • Nhiễm trùng máu.
  • Viêm da nhiễm trùng.
  • Nhiễm khuẩn xương, khớp.
  • Nhiễm trùng ổ bụng.
  • Viêm đường tiết niệu.
  • Mở rộng phổ tác dụng và tăng cường hiệu quả điều trị khi kết hợp với các thuốc diệt khuẩn khác.
  • Bên cạnh đó, Gentamicin còn có thể kết hợp với penicilin để điều trị nhiễm khuẩn gây ra bởi cầu khuẩn đường ruột và liên cầu hoặc trực khuẩn mủ xanh.

Chống chỉ định

  • Người mẫn cảm với Gentamicin, aminoglycoside khác như amikacin, tobramycin hoặc với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
  • Bệnh nhân nhược cơ hoặc người có các biểu hiện suy yếu cơ.
  • Người có hội chứng Parkinson.
  • Người đã mắc hoặc nghi ngờ thủng màng nhĩ không được dùng thuốc nhỏ tai.

Gentamicin không được sử dụng cho người bị bệnh nhược cơ

4. Cách dùng và liều dùng

Gentamicin có thể được sử dụng thông qua nhiều cách thức khác nhau như: tiêm, uống hoặc được dùng tại chỗ nhiễm khuẩn (bôi trên da/nhỏ mắt/nhỏ tai).

Liều lượng sử dụng Gentamicin được đưa ra trên căn cứ về tình trạng sức khỏe, cân nặng, và khả năng đáp ứng với điều trị.

Liều lượng sử dụng Gentamicin căn cứ theo từng đối tượng và thể bệnh

5. Tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh Gentamicin

Thông thường, khi sử dụng thuốc kháng sinh Gentamicin, người bệnh sẽ có biểu hiện: hoa mắt, chóng mặt, đi không vững, phù, nhiễm độc thận, nhiễm độc tai không hồi phục.

Trong một vài trường hợp, bệnh nhân có thể gặp tình trạng: suy thận cấp, khó thở, liệt cơ, sung huyết và phù kết mạc, tổn thương mạch máu võng mạc, ăn không ngon, khát, buồn ngủ, đau đầu, buồn nôn, nôn, sụt cân, tiết nhiều nước bọt, thiếu hụt magie khi điều trị kéo dài, viêm đường tiêu hoá,...

Ngoài ra, Gentamicin cũng có thể gây ra phản ứng phản vệ; rối loạn chức năng gan.

Hoa mắt, chóng mặt là tác dụng phụ thường gặp khi dùng Gentamicin 

6. Lưu ý để sử dụng Gentamicin hiệu quả

Để sử dụng thuốc kháng sinh Gentamicin hiệu quả và an toàn, bạn nên đặc biệt lưu ý các yếu tố sau:

Tương tác thuốc

Khi kết hợp Gentamicin với các loại thuốc dưới đây có thể làm gia tăng nguy cơ tác dụng phụ:

  • Các Aminoglycosid khác.
  • Vancomycin.
  • Một số thuốc họ cephalosporin.
  • Ethacrynic.
  • Furosemid.
  • Indomethacin.
  • Dimenhydrinat.
  • Zalcitabin.
  • Vắc xin BCG, vắc xin thương hàn.

Cách xử lý khi quá liều

Quá liều Gentamicin có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt là đối với thận và thần kinh thính giác. Điều đầu tiên và cấp thiết nhất khi phát hiện quá liều Gentamicin là phải ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức. Tuỳ theo triệu chứng sẽ có những cách điều trị khác nhau, có thể bao gồm điều trị hỗ trợ, điều chỉnh điện giải, và theo dõi chặt chẽ các chức năng cơ quan:

  • Chẹn thần kinh cơ:
    • Sử dụng các thuốc kháng cholinesterase (như neostigmine)
    • Bổ sung canxi.
    • Hô hấp nhân tạo: Áp dụng khi bệnh nhân bị suy hô hấp hoặc liệt cơ hô hấp.
  • Tổn thương thận:
    • Thẩm tách máu hoặc thẩm tách phúc mạc để loại bỏ Gentamicin ra khỏi máu, đặc biệt ở những bệnh nhân suy thận.

Quá liều Gentamicin gây tác dụng phụ nghiêm trọng với thận và thần kinh thính giác

Những lưu ý khác

  • Hạn chế việc sử dụng thuốc dài ngày.
  • Giữ thuốc tránh xa tầm với của trẻ em và vật nuôi.
  • Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, không tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc những nơi ẩm ướt; Nên bảo quản thuốc ở môi trường từ 15 - 25 độ C.

Gentamicin là thuốc kháng sinh có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh một cách hiệu quả. Tuy nhiên, việc sử dụng loại thuốc này không đúng cách có thể gây ra những phản ứng phụ nghiêm trọng. Mọi thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo. Vì vậy, bạn cần được thăm khám sức khỏe và nếu được chỉ định dùng thuốc, hãy tuân thủ đầy đủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng sử dụng để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của thuốc.

Hệ thống Y tế MEDLATEC tự hào là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe uy tín, chất lượng cao. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ Y bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn giải pháp khám chữa bệnh chuyên nghiệp. Đến với MEDLATEC, bạn sẽ được thăm khám, tư vấn chuyên sâu và điều trị bằng phác đồ phù hợp nhất. Hãy liên hệ ngay với MEDLATEC qua số Hotline 1900 56 56 56 để đặt lịch khám ngay hôm nay!

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.