Các tin tức tại MEDlatec

Thiếu oxy lên não: nhận biết và phương pháp phòng ngừa

Ngày 11/10/2024
Tham vấn y khoa: BS. Đinh Văn Chỉnh
Để đảm bảo chức năng hoạt động bình thường, não cần được cung cấp đủ lượng oxy cần thiết. Tùy thuộc mức độ thiếu oxy lên não mà người bệnh sẽ gặp những di chứng khác nhau, nguy hiểm nhất là tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong. Dưới đây, MEDLATEC sẽ cung cấp những thông tin cơ bản để bạn hiểu thêm về bệnh lý này.

1. Nguyên nhân dẫn đến thiếu oxy lên não?

Thiếu oxy lên não là tình trạng não không được cấp đủ oxy do suy giảm lưu lượng máu đến não. Khi không đủ năng lượng đảm bảo duy trì hoạt động, hệ thần kinh não bộ sẽ bị ảnh hưởng.

Thiếu oxy lên não có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:

1.1. Bệnh hô hấp

Các bệnh lý về hô hấp khiến cho phổi không có khả năng hấp thụ đủ oxy để cung cấp cho não:

- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Gây khó thở và giảm khả năng hấp thụ oxy.

- Hen suyễn: Khiến đường hô hấp bị co thắt, hạn chế lượng oxy vào phổi.

- Viêm phổi: Khiến chức năng phổi suy giảm, thiếu cung cấp oxy cho các hệ cơ quan, trong đó có não.

Ngoài ra, tắc nghẽn đường hô hấp cũng cản trở oxy đi vào phổi, gây ra tình trạng thiếu oxy lên não. Nguyên nhân khiến đường hô hấp bị tắc nghẽn chủ yếu do:- Ngưng thở khi ngủ khiến cho quá trình cung cấp oxy lên não bị gián đoạn.

- Dị vật đường hô hấp làm tắc nghẽn luồng không khí lưu thông đến não.

- Viêm họng cấp tính gây sưng tấy và cản trở hô hấp.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân gây giảm cung cấp oxy lên não

1.2. Vấn đề tuần hoàn máu

Các bệnh lý sau đây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận chuyển oxy của máu lên não:

- Huyết áp thấp: Giảm lượng máu cung cấp đến não và gây thiếu oxy.

- Cục máu đông: Chặn đường đi của máu, gây ra các tình trạng nghiêm trọng như đột quỵ, thiếu máu não.

- Suy tim: Tim không bơm đủ máu giàu oxy đến não.

1.3. Đột quỵ

Đột quỵ là nguyên nhân khiến cho dòng máu lưu thông đến não bị thu hẹp, bít tắc. Điều này làm tăng nguy cơ tổn thương tế bào não, ảnh hưởng đến chức năng não, cần cấp cứu ngay để ngăn chặn nguy cơ não bị tổn thương hoàn toàn.

2. Phản ứng của cơ thể khi xảy ra tình trạng thiếu oxy lên não

Khi bị thiếu oxy lên não cơ thể sẽ nhanh chóng phản ứng để bảo vệ các chức năng não bộ, từ đó sinh ra các biểu hiện:

2.1. Chóng mặt và mất thăng bằng

Ngay khi não không nhận đủ oxy sẽ sinh ra phản ứng đầu tiên là chóng mặt. Người bị thiếu oxy lên não thường khó duy trì thăng bằng, dễ mất phương hướng và cảm thấy lảo đảo khi di chuyển.

Người bị thiếu oxy lên não rất dễ mất thăng bằng

2.2. Khó thở, tăng nhịp tim

Thiếu oxy lên não thường đi kèm với khó thở. Lúc này, cơ thể phải cố gắng bù đắp sự thiếu hụt oxy bằng cách tăng nhịp tim và nhịp thở để đẩy máu giàu oxy lên não. Nếu tình trạng thiếu oxy kéo dài, cơ thể không thể duy trì bù đắp sự thiếu hụt này nên nhiều chức năng cơ bản bị suy giảm trong đó có chức năng tim.

2.3. Giảm khả năng tập trung, rối loạn nhận thức

Thiếu oxy ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tập trung và tư duy của người bệnh. Não cần nhận đủ oxy để duy trì hoạt động bình thường nên khi oxy giảm, hoạt động của các tế bào não trở nên kém hiệu quả. Vì thế, người bệnh gặp tình trạng ghi nhớ kém, khó tập trung, rối loạn nhận thức,...

2.4. Mệt mỏi, ngất xỉu

Cảm giác mệt mỏi, kiệt sức là dấu hiệu phổ biến khi cơ thể không được cung cấp đủ oxy. Nếu bị thiếu oxy nghiêm trọng thì não càng có nguy cơ gặp các tổn thương khó khôi phục. Lúc này, cơ thể sinh ra phản ứng ngất xỉu, mất ý thức.

3. Nguy cơ gặp phải khi bị thiếu oxy lên não

Thiếu oxy lên não kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:

3.1. Tổn thương não vĩnh viễn

Não bị thiếu oxy trong một khoảng thời gian dài sẽ làm chết tế bào não và tổn thương não vĩnh viễn. Kết quả của tình trạng này là mất chức năng vận động, cảm giác, ngôn ngữ hoặc nhận thức.

3.2. Hôn mê hoặc tử vong

Trong trường hợp nghiêm trọng, thiếu oxy lên não có thể dẫn đến tình trạng hôn mê, khiến người bệnh mất đi khả năng phản ứng với môi trường xung quanh. Nếu người bệnh không được điều trị ngay, nhiều chức năng quan trọng của cơ thể bị dừng lại và dẫn đến tử vong.

Bệnh nhân có triệu chứng thiếu oxy lên não cần được khám và chẩn đoán kịp thời

4. Dự phòng nguy cơ thiếu oxy lên não

Để dự phòng các nguy cơ được cho là nguyên nhân gây thiếu oxy lên não, mỗi cá nhân có thể chủ động thực hiện các biện pháp:

- Tránh tiếp xúc với khói thuốc, dừng hút thuốc

Khói thuốc và thuốc là có thể khiến phổi bị tổn thương nghiêm trọng và thiếu cung cấp oxy lên não. Vì thế, tránh xa tác nhân này là việc cần làm nếu muốn dự phòng nguy cơ này.

- Thường xuyên tập thể dục

Đây là phương pháp giúp cải thiện sức khỏe toàn diện, cải thiện lưu thông máu và giúp ổn định nguồn oxy cung cấp cho não.

- Cân bằng chế độ ăn uống 

Giảm tiêu thụ đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống chứa gas hoặc cồn; tăng cường rau xanh, đặc biệt là các loại rau nhiều màu sắc giúp phòng ngừa nguy cơ bệnh lý tim mạch, hô hấp,... - nguyên nhân gây thiếu oxy lên não.

- Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Đây là giải pháp giúp loại trừ sớm các yếu tố nguy cơ gây thiếu oxy lên não (nếu có). 

Thiếu oxy não chỉ cần trong khoảng 4 - 5 phút là đã có nguy cơ gây tổn thương, hủy hoại vĩnh viễn tế bào não. Chỉ khi được chẩn đoán đúng và thực hiện đúng phác đồ điều trị, nguy cơ tổn thương não do thiếu oxy lên não mới được kiểm soát.

Vì thế, khi có bất cứ triệu chứng nào cảnh báo bệnh lý này, đặc biệt là tình trạng: mất ngủ kéo dài, choáng, chóng mặt, đau đầu, rối loạn nhịp tim, rối loạn tri giác,... người bệnh đều cần đến cơ sở y tế thăm khám ngay.

Hệ thống Y tế MEDLATEC với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giỏi, hệ thống máy móc y tế hiện đại, là địa chỉ khách hàng có thể yên tâm thăm khám, chẩn đoán thiếu oxy lên não. Để quá trình thăm khám diễn ra nhanh chóng, thuận lợi, quý khách hàng có thể liên hệ đặt trước lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa qua tổng đài 1900 56 56 56.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.