1. Yếu tố nguy cơ gây viêm đường hô hấp trên cho trẻ sơ sinh

viêm đường hô hấp trên xảy ra khi đường hô hấp bị nhiễm trùng, trong đó các tác nhân virus là nguyên nhân chính. Trẻ rất dễ nhiễm bệnh khi tiếp xúc với các tác nhân từ môi trường xung quanh gồm: 

• Các loại virus gây bệnh gồm virus cúm, RSV, Adenovirus, á cúm… Đây là những tác nhân phổ biến nhất, có khả năng lây lan qua đường hô hấp khi trẻ hít phải giọt bắn phát tán từ người ho, hắt hơi hoặc giao tiếp gần.
• Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện: Ở trẻ sơ sinh, sức đề kháng còn yếu nên khả năng chống lại virus và các yếu tố gây bệnh từ môi trường bên ngoài còn hạn chế, khiến trẻ dễ mắc bệnh hơn.
• Tiếp xúc với người đang mắc bệnh: Người chăm sóc bị viêm đường hô hấp nhưng vẫn bế, hôn hoặc chăm sóc trẻ có thể làm lây virus sang trẻ.
• Sự thay đổi thất thường của thời tiết: Nhiệt độ giảm, không khí ẩm hoặc thời điểm giao mùa làm cơ thể trẻ khó thích nghi kịp thời.
• Môi trường sống chưa đảm bảo: Phòng ở kín, thiếu thông thoáng, có khói bụi hoặc ô nhiễm làm tăng nguy cơ nhiễm virus.
• Vệ sinh chưa đúng cách: Không rửa tay sạch trước khi chăm sóc trẻ hoặc dùng chung đồ cá nhân với người khác.

2. Những biểu hiện viêm đường hô hấp thường thấy ở trẻ sơ sinh

Trước khi tìm hiểu trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên phải làm sao, cha mẹ cần nắm rõ các dấu hiệu nhận biết bệnh để có hướng xử trí kịp thời và phù hợp. Ở trẻ sơ sinh, các triệu chứng bệnh thường không quá rầm rộ như người lớn, nhưng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và sinh hoạt của trẻ. Trẻ có thể xuất hiện một số dấu hiệu sau:

• Sổ mũi, nghẹt mũi, khiến trẻ bú kém, khó ngủ.
• Ho nhẹ hoặc ho khan, đặc biệt tăng về đêm.
• Quấy khóc nhiều, mệt mỏi, ít vận động hơn bình thường.
• Bỏ bú hoặc bú ít, có thể kèm nôn trớ nhẹ, một số có thể có sốt.

Trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên có thể sốt nhẹ đến sốt cao 

3. Trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên phải làm sao?

Khi nghi ngờ trẻ viêm đường hô hấp trên, cha mẹ cần bình tĩnh theo dõi và chăm sóc đúng cách để giúp trẻ nhanh hồi phục, đồng thời hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những lưu ý quan trọng phụ huynh cần nắm rõ: 

Chăm sóc trẻ tại nhà khi triệu chứng nhẹ

Trong trường hợp trẻ chỉ có biểu hiện viêm đường hô hấp nhẹ, chưa có dấu hiệu nguy hiểm, cha mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà bằng cách:

• Đảm bảo giữ ấm cho trẻ, hạn chế để cơ thể bị lạnh, nhất là vùng cổ, ngực và bàn chân.
• Cho trẻ bú sữa mẹ đầy đủ và thường xuyên, giúp bổ sung dinh dưỡng và tăng cường sức đề kháng tự nhiên.
• Sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch mũi cho trẻ, giúp trẻ thở dễ dàng hơn, hạn chế nghẹt mũi và cải thiện giấc ngủ cũng như khả năng bú.
• Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ, không để trẻ tiếp xúc với môi trường ồn ào hoặc đông người.
• Cha mẹ nên kiểm tra thân nhiệt của trẻ đều đặn và chỉ sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn y tế, không tự ý dùng thuốc cho trẻ.

Dùng thuốc cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ

Với trẻ sơ sinh, việc sử dụng thuốc điều trị cần được thực hiện hết sức thận trọng do cơ thể trẻ còn non yếu và chưa hoàn thiện chức năng chuyển hóa thuốc. Cha mẹ không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh hay thuốc hạ sốt của người lớn, bởi có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm. 

Việc dùng thuốc chỉ nên tiến hành khi có chỉ định cụ thể từ bác sĩ, đúng loại thuốc, liều lượng và thời gian sử dụng. Trong thời gian điều trị, cha mẹ nên quan sát kỹ tình trạng của trẻ và chủ động đưa trẻ tái khám khi xuất hiện biểu hiện bất thường.

Thời điểm cần đưa trẻ đi khám

Cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ sơ sinh đi khám nếu trẻ xuất hiện một trong các dấu hiệu sau:

• Sốt cao trên 38,5°C, sốt kéo dài hoặc không hạ sau khi áp dụng các biện pháp hạ sốt an toàn.
• Khó thở, thở khò khè, hoặc rút lõm lồng ngực, đây là dấu hiệu cảnh báo tổn thương đường hô hấp.
• Trẻ bú rất ít hoặc ngừng bú, kèm theo tình trạng mệt mỏi, lờ đờ, ngủ nhiều bất thường.
• Xuất hiện nôn nhiều hoặc tiêu chảy, kèm các dấu hiệu mất nước như môi khô, lượng nước tiểu giảm.
• Da, môi tái nhợt hoặc tím tái, biểu hiện thiếu oxy.
• Co giật hoặc phản ứng chậm, quấy khóc bất thường, khó dỗ.

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám nếu con sốt kéo dài và không hạ nhiệt

4. Biện pháp phòng ngừa viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh

Bên cạnh việc biết trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên phải làm sao, cha mẹ cũng nên chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, đồng thời bảo vệ sức khỏe cho trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời. Một số cách phòng tránh viêm đường hô hấp trên hiệu quả cho trẻ sơ sinh bao gồm:

• Tránh để trẻ tiếp xúc gần với những người đang có triệu chứng viêm đường hô hấp như ho, hắt hơi, sổ mũi hoặc sốt.
• Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi bế, cho bú hoặc chăm sóc trẻ; giữ đồ dùng cá nhân của trẻ luôn sạch sẽ.
• Duy trì môi trường sống sạch sẽ, thoáng đãng cho trẻ và hạn chế tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc cũng như các tác nhân ô nhiễm khác.
• Giữ ấm cho trẻ bằng cách mặc trang phục phù hợp với thời tiết, tránh để cơ thể trẻ bị lạnh đột ngột.
• Cho trẻ bú đầy đủ nhằm cung cấp đầy đủ dưỡng chất và hỗ trợ tăng cường sức đề kháng tự nhiên.
• Tiêm phòng theo khuyến cáo của bác sĩ, đặc biệt là các mũi tiêm cần thiết cho trẻ và người chăm sóc.

Rửa tay cẩn thận trước khi bế trẻ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh

Như vậy, bài viết trên đã cung cấp lời giải chi tiết cho câu hỏi trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên phải làm sao, đồng thời chia sẻ những thông tin quan trọng về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách chăm sóc và biện pháp phòng ngừa an toàn cho trẻ. Việc theo dõi sát tình trạng sức khỏe và xử trí đúng thời điểm sẽ góp phần giúp trẻ nhanh hồi phục, hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng. Ngay khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để bác sĩ kiểm tra và tư vấn kịp thời, đảm bảo an toàn cho trẻ sơ sinh.

Nếu phụ huynh có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu khám sức khỏe cho trẻ, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC – 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.