Các tin tức tại MEDlatec

Viêm phế quản phổi ở trẻ em: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Ngày 15/03/2025
Tham vấn y khoa: ThS.BS Trần Thị Kim Ngọc
Trong giai đoạn chuyển mùa, tỷ lệ mắc bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em có xu hướng tăng lên. Trẻ mắc bệnh sẽ có những biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, bỏ bú, khó thở, nguy hiểm hơn là suy hô hấp, đe dọa đến tính mạng. Hãy cùng Hệ thống Y tế MEDLATEC tìm hiểu chi tiết hơn về căn bệnh này để chủ động phòng ngừa hiệu quả tại nhà.

1. Bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em là gì? 

Viêm phế quản phổi ở trẻ em là một bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp phổ biến. Đối tượng mắc bệnh chủ yếu là trẻ nhỏ với hệ miễn dịch còn non nớt, dễ bị vius, vi khuẩn tấn công. 

Bệnh viêm phế quản phổi thường gặp ở trẻ nhỏ khi hệ miễn dịch còn non nớt

Hiểu một cách đơn giản, bệnh viêm phế quản phổi là tình trạng các phế nang trong phổi bị viêm do tăng tiết dịch hoặc mủ, dẫn đến cản trở quá trình trao đổi oxy, khiến trẻ khó thở. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm phế quản phổi có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, nhất là đối với những trẻ dưới 1 tuổi, bệnh viêm phế quản phổi biến chứng rất nhanh dẫn đến suy hô hấp và gây tử vong.

2. Nguyên nhân gây viêm phế quản phổi 

Bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em rất phổ biến do một số các loại virus gây ra như: virus hợp bào hô hấp (tên gọi tắt là RSV), adenovirus, rhinovirus, virus parainfluenza, virus cúm,.. 

Ngoài ra, trẻ còn có thể mắc bệnh do nguyên nhân đến từ vi khuẩn trong môi trường, nấm mốc, ký sinh trùng,.. 

Virus RSV là 1 trong những tác nhân chính dẫn đến bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ

Đồng thời, với những trẻ thường xuyên tiếp xúc với những yếu tố nguy cơ như: người chăm sóc bị bệnh đường hô hấp, hút thuốc lá, môi trường sống nhiều khói bụi, ô nhiễm,... cũng có khả năng mắc bệnh cao hơn những trẻ còn lại.

3. Triệu chứng khi trẻ bị viêm phế quản phổi 

Viêm phế quản phổi ở trẻ em thường không được phụ huynh phát hiện sớm do triệu chứng không thật sự dễ nhận biết. Khi trẻ bị vi khuẩn, virus tấn công, chúng đi qua đường mũi, họng gây ra các tình trạng như: đau họng, hắt hơi, sổ mũi, ho, sốt, đờm (trong hoặc có màu vàng, xanh),... rất dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường. 

Trẻ mắc bệnh viêm phế quản phổi có thể xuất hiện các triệu chứng tương tự như cảm cúm thông thường

Sau khi các triệu chứng này diễn biến khoảng 2, 3 ngày, tác nhân gây bệnh sẽ tấn công xuống phổi, dẫn đến tăng tiết dịch, mủ và làm bít tắc đường thở. 

Khi virus đã tấn công đến phổi thì triệu chứng dễ nhận thấy đó là trẻ thở rít, khó thở, ho đờm kèm theo tiếng khò khè. Nếu không xử lý kịp thời, trẻ sẽ bỏ bú, mệt mỏi, nghiêm trọng hơn là suy hô hấp, ảnh hưởng đến tính mạng. Bên cạnh đó, trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài nhiều lần trong ngày. 

Một lưu ý khác, sốt là triệu chứng có thể gặp ở một số trẻ nhưng lại không phải biểu hiện đặc trưng của bệnh. Có những trẻ có thể sốt nhẹ, cắt sốt nhanh và ngược lại. Với trường hợp phát hiện chậm trễ, trẻ có thể bị bội nhiễm, nhiễm khuẩn nhiều dẫn đến sốt cao, rất nguy hiểm.

Nếu có những triệu chứng trên, cha mẹ cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời và có phương hướng điều trị phù hợp nhất với tình trạng thực tế. 

4. Điều trị bệnh viêm phế quản phổi cho trẻ em 

Để điều trị bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em, đòi hỏi bác sĩ phải nắm bắt được chính xác nguyên nhân gây bệnh. Chủ yếu, phương pháp điều trị là sử dụng thuốc và kháng sinh để tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Đồng thời khí dung sẽ là biện pháp kết hợp để làm loãng dịch đờm, giúp thông thoáng đường thở và cải thiện khả năng ăn, bú ở trẻ. Bên cạnh đó, việc nâng cao sức đề kháng cho cơ thể cũng là phương pháp hiệu quả để trẻ tự hồi phục.

Phương pháp điều trị tùy thuộc vào tình trạng bệnh của trẻ, chủ yếu là dùng thuốc và kháng sinh đặc hiệu 

Quan trọng nhất là phụ huynh không được lơ là, chủ quan với bệnh. Trẻ có thể bị biến chứng suy hô hấp do viêm phế quản phổi diễn biến rất nhanh, vì vậy việc giữ ấm và quan sát trẻ cần được thực hiện thường xuyên trong cũng như sau điều trị bệnh.

Bệnh sẽ nhanh chóng thuyên giảm nếu cha mẹ tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị của bác sĩ.

5. Chăm sóc trẻ bị viêm phế quản phổi 

Khi hệ hô hấp của viêm phế quản phổi đã bị tổn thương, cha mẹ cần lưu ý những điều sau để chăm sóc trẻ trong thời gian điều trị bệnh: 

  • Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế bụi bẩn, duy trì nhiệt độ phòng ở ngưỡng 23 - 26 độ C và độ ẩm từ 50 - 65%.
  • Giữ ấm cơ thể trẻ, tránh để trẻ bị lạnh. 
  • Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, không tự ý dùng kháng sinh nếu chưa có chỉ định. 
  • Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn, nếu trẻ ngạt mũi nhiều cha mẹ có thể kê cao đầu của trẻ.
  • Bệnh có thể khiến trẻ chán ăn, bỏ bú, mất nước do đi ngoài nhiều lần, cha mẹ cần tăng cường cữ ăn và nước uống cho trẻ. 
  • Vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý ấm hàng ngày. 

Hãy để trẻ được nghỉ ngơi nhiều hơn để cơ thể mau chóng hồi phục

Ngoài ra, nếu trẻ có bất cứ biểu hiện bất thường nào phụ huynh cần đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời.

6. Cách phòng ngừa bệnh viêm phế quản phổi cho trẻ

Có thể nói, bệnh viêm phế quản phổi tiềm ẩn nhiều nguy cơ khôn lường đối với sức khỏe của trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần trang bị kiến thức phòng ngừa bệnh cho con em mình, đơn giản như sau: 

  • Tiêm phòng vắc xin cho trẻ theo lịch khuyến cáo của Bộ Y tế. 
  • Giữ ấm cho trẻ, đặc biệt trong mùa đông, khi thời tiết giao mùa. 
  • Vệ sinh mũi, họng cho trẻ bằng nước muối 0,9%, thực hiện 2 lần sáng, tối.
  • Xây dựng thực đơn đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ. Đối với trẻ sơ sinh, sữa mẹ là thức ăn tốt nhất để tăng cường sức đề kháng một cách tự nhiên. Đối với trẻ trên 6 tháng tuổi cần cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày.
  • Hạn chế tối đa việc để trẻ tiếp xúc với nguồn lây (người đang bị ốm, hắt hơi, sổ mũi, người hút thuốc,..). Đồng thời, đeo khẩu trang, kính chắn giọt bắn cho trẻ khi ở chỗ đông người.
  • Luôn giữ môi trường sạch sẽ, ít bụi bẩn, ô nhiễm. 
  • Hướng dẫn trẻ rửa tay đúng cách, thường xuyên.

Phụ huynh cần hướng dẫn trẻ vệ sinh tay thường xuyên để phòng bị nhiễm bệnh

Có thể nói, bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em là bệnh lý nguy hiểm. Điều quan trọng nhất là phụ huynh cần phát hiện kịp thời, không chủ quan với bất cứ dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh. Nếu con em có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cha mẹ có thể liên hệ ngay hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để đặt lịch hẹn khám cùng các bác sĩ chuyên khoa ngay hôm nay!

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.