1. Vì sao chỉ số HbA1c có ý nghĩa quan trọng với bệnh nhân tiểu đường?

Nhiều khi bị tiểu đường chỉ quan tâm đến chỉ số đường huyết mà ít ai biết rằng phải kiểm soát chỉ số HbA1c ở ngưỡng an toàn. Vậy chỉ số HbA1c có ý nghĩa gì với bệnh nhân bị đái tháo đường?

Hồng cầu là tế bào máu chiếm số lượng nhiều nhất có thành phần chính là Hemoglobin - Huyết sắc tố có nhiệm vụ là mang oxy từ phổi đến các cơ quan trong cơ thể. HbA1c được tìm thấy trong hồng cầu được tạo nên từ sự kết hợp giữa Hemoglobin và Glucose.

Quá trình gắn kết này thường diễn ra khoảng 0,05% thời gian trong ngày và tồn tại 120 theo vòng đời của hồng cầu, thời gian chuyển đổi trạng thái sớm nhất khoảng 4 tuần. Nhờ trạng thái gắn kết này mà thông qua chỉ số HbA1c có thể biết được tỷ lệ Hb bị Glycosyl hóa trong hồng cầu. Nếu hàm lượng đường trong máu tăng, tỷ lệ này cũng sẽ tăng.

Do đó, kết quả xét nghiệm HbA1c phản ánh lượng glucose trong máu gắn với hemoglobin thời gian khoảng 2 - 3 tháng qua. Mức glucose trong máu càng cao thì lượng glucose gắn vào hemoglobin càng nhiều, nếu mức HbA1c cao thì đây là dấu hiệu của tiểu đường.

Chỉ số HbA1c giúp đánh giá khả năng kiểm soát đường huyết trong 2 - 3 tháng

2. Chỉ số HbA1c bao nhiêu là nguy hiểm?

Trước khi tìm hiểu chỉ số HbA1c bao nhiêu là nguy hiểm, bạn cần biết giá trị bình thường của chỉ số này trong máu.

Chỉ số HbA1c bao nhiêu là bình thường?

Cơ thể bình thường luôn có sự gắn kết giữa Hb và Glucose trong máu và ở mức từ 4 - 5,7%. Nếu chỉ số này tăng lên 1% thì đồng nghĩa với hàm lượng đường trong máu tăng 30 mg/dL hay 1,7 mmol/L.  Khi Glucose gắn với Hb, bên ngoài Hemoglobin sẽ bao phủ một lớp đường. Lớp vỏ đường này càng dày thì nguy cơ bệnh nhân bị tiểu đường càng cao. 

Chỉ số HbA1c bao nhiêu là nguy hiểm?

Mục đích chính của xét nghiệm HbA1c là định lượng hàm lượng Glucose có liên kết với nhân hem trong máu. Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA):

●       Nếu chỉ số HbA1c có kết quả thu được trong khoảng từ 5,7 - 6,4% thì bệnh nhân được chẩn đoán bị tiền tiểu đường.

●       Nếu chỉ số HbA1c có giá trị từ 6,5% trở lên thì bệnh nhân được chẩn đoán bị tiểu đường.

Ngoài ra, chỉ số HbA1c tăng cao còn có thể do bệnh nhân bị suy thận, ngộ độc chì. Nếu chỉ số này nhỏ hơn 4% thì có thể do những nguyên nhân như mang thai, thiếu máu, thiếu sắt, người mới truyền máu, quá liều Vitamin C, E,…

Chỉ số HbA1c trên 6,5%, bệnh nhân được chẩn đoán tiểu đường

Theo khuyến cáo của chuyên gia, đối với bệnh nhân đang điều trị đái theo đường, mục tiêu chung là đưa chỉ số HbA1c về mức dưới 6,5%. Tuy nhiên, mục tiêu này có thể thay đổi tùy theo đối tượng:

●       Nếu bệnh nhân tiểu đường là người cao tuổi, cần duy trì chỉ số HbA1c dưới mức 7%.

●       Nếu bệnh nhân tiểu đường dưới 18 tuổi không bị hạ đường huyết thì mục tiêu điều trị là duy trì chỉ số HbA1c dưới 7,5%.

●       Nếu bệnh nhân tiểu đường là người bị hạ đường huyết, tiểu đường lâu năm hoặc có bệnh lý nền thì cần duy trì chỉ số HbA1c dưới 8%. 

Trong trường hợp chỉ số HbA1c cao từ 9% trở lên, nguy cơ xảy ra các biến chứng trầm trọng của bệnh tiểu đường như bệnh võng mạc, giảm hoặc mất thị lực, tổn thương mạch máu nuôi dây thần kinh, tây, chân mất cảm giác, suy thận, suy tim, đột quỵ,… Như vậy, chỉ số HbA1c càng tăng cao càng nguy hiểm, khi giá trị > 9% là mức báo động về sức khỏe. 

3. Nguyên nhân chỉ số HbA1c tăng cao và cách kiểm soát 

Để đề phòng cũng như kiểm soát chỉ số HbA1c trong máu thì bạn cần tìm hiểu nguyên nhân khiến giá trị này tăng.

Nguyên nhân làm tăng chỉ số HbA1c trong máu

Chỉ số HbA1c trong máu tăng thường do những nguyên nhân sau:

●       Nồng độ Glucose trong máu tăng do các nguyên nhân khác nhau.

●       Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường không được điều trị hoặc biện pháp kiểm soát không hiệu quả. 

●       Bệnh nhân bị suy thận, thiếu máu, thiếu sắt.

●       Người nghiện rượu.

●       Ngộ độc chì. 

Hàm lượng Glucose trong máu tăng sẽ làm chỉ số HbA1c tăng

Cách kiểm soát chỉ số HbA1c trong máu

Để kiểm soát HbA1c về ngưỡng mục tiêu, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:

●       Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối và phù hợp: Uu tiên cung cấp tinh bột từ gạo lứt, ngũ cốc, bánh mì đen,… ;bổ sung đạm từ trứng, cá, thịt,…; nên dùng các loại chất béo có nguồn gốc thực vật như dầu oliu, dầu mè, dầu lạc,…; tăng cường bổ sung chất xơ, vitamin và chất khoáng.

●       Nói không với các chất kích thích, nước ngọt, đồ uống có gas, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, rượu, bia, muối và đường, không ăn trái cây chín ngọt, sấy khô,…

●       Tăng cường vận động, tập thể dục mỗi ngày, tối thiểu 30 phút vừa tốt cho sức khỏe vừa giảm chỉ số HbA1c, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. 

●       Nếu được điều trị thuốc, cần đảm bảo tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, hạn chế việc quên liều. Tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng, tăng thời gian uống hay dừng đột ngột. 

●       Không sử dụng bất kỳ loại thảo dược hay phương pháp dân gian nào khi chưa hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. 

Việc thăm khám sức khỏe định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là điều quan trọng và cần thiết để theo dõi chỉ số HbA1c. Ngoài ra, ngay cả khi bạn không bị bệnh cũng nên khám tổng quát và thực hiện xét nghiệm HbA1c để sớm phát hiện những vấn đề sức khỏe bất thường. Khi đó, dựa trên kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ giải thích cụ thể chỉ số HbA1c bao nhiêu là nguy hiểm đối với từng trường hợp. 

Hiện nay, Hệ thống Y tế MEDLATEC là một địa chỉ đáng tin cậy mà bạn có thể lựa chọn để khám và điều trị tiểu đường cũng như kiểm tra sức khỏe tổng quát. Ngoài ra, nếu bạn không tiện đi lại, có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC để theo dõi chỉ số HbA1c. 

Khách hàng xét nghiệm kiểm tra chỉ số HbA1c tại các cơ sở của Hệ thống Y tế MEDLATEC

Mọi thông tin cần được hỗ trợ hoặc đặt lịch xét nghiệm, quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline: 1900 565656 của Hệ thống Y tế MEDLATEC - Trung tâm lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, sẽ có tổng đài viên tư vấn cụ thể.