Xét nghiệm HbA1c và ý nghĩa trong chẩn đoán bệnh đái tháo đường

 Tiểu đường là một trong những căn bệnh đã quá quen thuộc trong cuộc sống ngày nay gây nhiều ảnh hưởng sức khỏe, cuộc sống, sinh hoạt nhưng không thể điều trị dứt điểm. Trong các xét nghiệm chẩn đoán bệnh tiểu đường thì xét nghiệm HbA1c có ý nghĩa quan trọng mà bạn không nên bỏ qua.

1. Ý nghĩa xét nghiệm HbA1c trong chẩn đoán bệnh tiểu đường

Trước khi phân tích ý nghĩa của xét nghiệm HbA1c trong chẩn đoán bệnh tiểu đường thì bạn cần phải biết HbA1c là gì.

HbA1c là gì?

HbA1c là một hợp chất đặc biệt được tạo ra từ sự kết hợp giữa Hemoglobin với  đường Glucose. Hợp chất này được tìm thấy trong hồng cầu với nhiệm vụ vận chuyển đường và oxy đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Chỉ số HbA1c có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán bệnh tiểu đường

Ý nghĩa xét nghiệm HbA1c 

Tuổi thọ của mỗi tế bào hồng cầu dao động từ 2 - 3 tháng. Do đó, xét nghiệm HbA1c có ý nghĩa đánh giá chỉ số đường huyết của cơ thể trong thời gian 2 - 3 trở lại. Dựa trên kết quả xét nghiệm HbA1c, bác sĩ sẽ đánh giá được hiện trạng chỉ số đường huyết của người bệnh, từ đó lên phương án điều trị cũng như xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt, vận động thích hợp để kiểm soát đường huyết ở mức lý tưởng. 

Kết quả xét nghiệm HbA1c sẽ bao gồm những trường hợp sau:

●       Cơ thể bình thường, không có dấu hiệu tiểu đường ở thời điểm xét nghiệm: Chỉ số HbA1c < 5,6%.

●       Bệnh nhân có chỉ số đường huyết tăng, dấu hiệu tiền tiểu đường ở thời điểm xét nghiệm: Chỉ số HbA1c từ 5,6 - 6,4%.

●       Bệnh nhân được chẩn đoán bị tiểu đường: Chỉ số HbA1c ≥ 6,4%.

Khi chỉ số HbA1c tăng chứng tỏ hàm lượng đường Glucose trong máu tăng cao hơn bình thường. Với những trường hợp tiền tiểu đường, nếu bệnh nhân được can thiệp điều trị đúng cách, tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ của bác sĩ đồng thời xây dựng chế độ ăn uống, vận động phù hợp thì vẫn có thể ngăn chặn được bệnh chuyển sang mạn tính.

Nếu bệnh nhân được chẩn đoán bị tiểu đường thì cần được điều trị sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm như đục thủy tinh thể, tim mạch, phù hoàng điểm,… Các phương pháp điều trị sẽ giúp duy trì chỉ số HbA1c < 6,5%. Nếu chỉ số HbA1c càng cao thì nguy cơ biến chứng nghiêm trọng càng cao.

Giá trị HbA1c và hàm lượng Glucose ước tính trong máu

2. Khi nào nên thực hiện xét nghiệm HbA1c?

Xét nghiệm chỉ số HbA1c có thể thực hiện 2 - 3 tháng/lần để theo dõi chỉ số đường huyết với những bệnh nhân đã chẩn đoán bị tiểu đường. Thời điểm thích hợp để kiểm tra chỉ số HbA1c còn tùy thuộc vào loại tiểu đường là type 1 hay 2, phương án điều trị cũng như chế độ chăm sóc, kiểm soát bệnh từng trường hợp.

Số lần xét nghiệm chỉ số HbA1c

Số lần kiểm tra chỉ số HbA1c mà mỗi người có thể thực hiện trong 1 năm là:

●       Nếu bệnh nhân bị tiền đái tháo đường thì cần kiểm tra tối thiểu 1 lần/năm.

●       Bệnh nhân bị tiểu đường type 1 thì kiểm tra 3 - 4 lần/năm.

●       Bệnh nhân bị tiểu đường type 2 thì kiểm tra 2 - 4 lần/năm.

Số lần xét nghiệm chỉ số HbA1c có thể thay đổi theo kế hoạch điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Thông thường, sau mỗi đợt kiểm tra, bác sĩ sẽ lên lịch hẹn cho lần kế tiếp nhằm đảm bảo theo dõi sát sao chỉ số đường huyết. Ngoài ra, trong trường hợp khám sức khỏe định kỳ, bệnh nhân cũng có thể yêu cầu kiểm tra chỉ số HbA1c để đánh giá nguy cơ bị tiểu đường. 

Kết quả xét nghiệm chỉ số HbA1c có chính xác không?

Giá trị HbA1c cao giúp xác định được hàm lượng đường huyết trong máu tăng. Tuy nhiên, kết quả này có thể sai lệch do tác động của các yếu tố sau:

●       Bệnh nhân đang sử dụng thuốc như Steroid hoặc đổi thuốc chữa tiểu đường. 

●       Người bệnh đang bị các bệnh lý liên quan đến gan, thận, nghiện rượu, ngộ độc chì,…

●       Thiếu máu cũng có thể làm ảnh hưởng chỉ số HbA1c.

●       Chế độ ăn uống thiếu khoa học kết hợp với việc lười vận động cũng là lý do khiến hàm lượng đường trong máu tăng vượt ngưỡng bình thường. 

●       Trạng thái lo lắng, căng thẳng hoặc áp lực kéo dài cũng gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Ngoài ra, chỉ số HbA1c cũng có thể giảm thấp trong trường hợp thiếu máu mạn tính, bệnh nhân vừa được truyền máu hoặc bị các vấn đề như hồng cầu lưỡi liềm, thiếu máu tán huyết,… Nồng độ Vitamin C, E trong máu quá nhiều cũng có thể gây hạ đường huyết dẫn đến chỉ số HbA1c thấp.

Có thể xét nghiệm chỉ số HbA1 vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày

3. Những lưu ý khi thực hiện xét nghiệm chỉ số HbA1c

Một số vấn đề cần lưu ý trước khi xét nghiệm chỉ số HbA1c trong máu là:

●       Bệnh nhân không cần phải nhịn đói trước khi thực hiện, xét nghiệm HbA1c có thể thực hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày.

●       Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ có cần thiết phải ngưng dùng trước khi xét nghiệm hay không.

●       Khi đi xét nghiệm, giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng hoặc lo lắng quá mức dẫn đến ảnh hưởng kết quả kiểm tra.

●       Nếu được chẩn đoán bị bệnh tiểu đường, cần phải giữ bình tĩnh và lắng nghe những tư vấn của bác sĩ về kế hoạch điều trị, chế độ chăm sóc,…

●       Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến tiểu đường hoặc xét nghiệm chỉ số HbA1c, đừng ngần ngại, hãy hỏi bác sĩ để nhận được câu trả lời chính xác nhất.

Ngoài ra, bạn cũng cần phải lựa chọn địa chỉ uy tín để thực hiện xét nghiệm HbA1c nhằm đảm bảo độ chính xác của kết quả. Nếu bạn chưa biết nên thực hiện xét nghiệm tại địa chỉ nào thì hãy đến ngay các cơ sở của Hệ thống Y tế MEDLATEC. MEDLATEC sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế, được trang bị máy móc hiện đại, tự động hóa hoàn toàn, luôn được cập nhật mới theo công nghệ tiên tiến trên thế giới.

Bên cạnh đó, đội ngũ y bác sĩ tại MEDLATEC đều đã qua đào tạo, có nhiều kinh nghiệm trong thăm khám, chẩn đoán, theo dõi và điều trị tiểu đường, kỹ thuật viên có tay nghề giỏi. Ngoài ra, bạn cũng có thể chủ động xét nghiệm kiểm tra và theo dõi đường huyết hoặc các vấn đề sức khỏe khác thông qua dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC.

An toàn, tiện lợi với dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC

Mọi thông tin cần được tư vấn hoặc đặt lịch xét nghiệm với bác sĩ chuyên khoa, quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline Hệ thống Y tế MEDLATEC - Trung tâm lấy mẫu xét nghiệm tại nhà: 1900 565656 để được hỗ trợ.

BS Chỉnh đã duyệt