1. Sỏi bùn túi mật là gì?

Sỏi bùn túi mật không phải là bệnh thường gặp nhưng là bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Đây là tình trạng những chất rắn có hình hạt, rất nhỏ, hình thành và nằm ở nhiều vị trí khác nhau trong túi mật. 

Sỏi bùn túi mật hình hạt và nhỏ

Sỏi bùn túi mật được hình thành từ một số thành phần như canxi, cholesterol, bilirubinat, muối mật, chất nhầy. Sau một thời gian, sỏi bùn túi mật có thể tạo thành sỏi cholesterol hay sỏi mật. 

Nhiều bệnh nhân có sỏi bùn túi mật nhưng không xuất hiện dấu hiệu bất thường, sỏi tự phân hủy hoặc được đẩy ra bên ngoài mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nhiều trường hợp tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến sỏi túi mật, viêm tụy cấp,...

Những đối tượng có nguy cơ cao bị bệnh là bà bầu, người béo phì, bệnh nhân tiểu đường, dùng thuốc điều trị kéo dài,...

2. Sỏi bùn túi mật là do nguyên nhân nào?

Sỏi bùn túi mật có thể do nhiều nguyên nhân gây ra và dưới đây là một số nguyên nhân gây bệnh phổ biến: 

- Do thời kỳ mang thai, bào thai phát triển ngày càng lớn có thể gây chèn ép lên túi mật. Túi mật phải chịu nhiều áp lực làm tăng nguy cơ hình thành sỏi bùn. Tuy nhiên, sau khi sinh em bé thì túi mật sẽ không còn phải chịu áp lực này nữa và nguy cơ hình thành sỏi bùn cũng giảm đáng kể. 

- Do giảm cân quá nhanh hoặc không giảm cân đúng cách. 

- Các trường hợp bị tắc nghẽn ống dẫn mật do sỏi cũng có nguy cơ bị sỏi bùn túi mật. 

- Do sử dụng thuốc trong thời gian dài, chẳng hạn như thuốc tránh thai, thuốc giảm mỡ máu,...

- Một số bệnh nhân phải ăn uống qua đường tĩnh mạch cũng dễ bị ứ đọng dịch mật và hình thành sỏi bùn. 

- Trường hợp gan sản xuất quá nhiều cholesterol cũng có thể gây dư thừa cholesterol trong mật, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.

- Dư thừa bilirubin trong mật cũng có thể gây hình thành sỏi bùn túi mật.

- Trường hợp thường xuyên sử dụng bia rượu gây tổn thương gan, dịch mật không thể hòa tan hết cholesterol và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. 

3. Triệu chứng và biến chứng của sỏi bùn túi mật

3.1. Triệu chứng 

Như đã nói ở phía trên, bệnh sỏi bùn túi mật thường rất khó nhận biết và phát triển âm thầm trong cơ thể người bệnh. Phần lớn người bệnh không biết mình mắc sỏi bùn túi mật cho đến khi bệnh đã tiến triển thành sỏi mật. 

Những cơn đau bụng đột ngột có thể do sỏi bùn túi mật

Khi bệnh tiến triển và gây những ảnh hưởng đến một số cơ quan khác, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng như sau: 

- Mạn sườn bên phải bị đau đột ngột. Khi ăn những loại đồ ăn nhiều dầu mỡ, nhiều chất béo, cơn đau lại càng tăng lên. Có khi đau dữ dội, có khi đau âm ỉ và có thể kéo dài trong khoảng vài giờ. Những cơn đau cũng có thể lan ra phía sau lưng hay lan sang xương bả vai. 

- Thường xuyên bị khó chịu ở dạ dày, có biểu hiện đầy hơi, chậm tiêu, buồn nôn, nôn,...

- Mệt mỏi, ớn lạnh, cơ thể ra nhiều mồ hôi, sốt nhẹ, vàng da hoặc vàng mắt.

- Phân có màu nhạt hơn bình thường. 

3.2. Các biến chứng của bệnh

- Tắc nghẽn ống dẫn mật: Vấn đề này rất thường gặp. Những hạt sỏi tích tụ trong túi mật trong suốt một thời gian dài mà không tự phân hủy được sẽ dẫn đến nguy cơ tắc nghẽn. Nếu tình trạng này không được phát hiện và khắc phục sớm, người bệnh có thể phải đối mặt với nguy cơ nhiễm trùng, sỏi mật và nhiều vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến túi mật.

Sỏi bùn tích tụ lâu ngày trong túi mật có thể gây ra tắc nghẽn ống dẫn mật gây ra tình trạng nhiễm trùng và tăng nguy cơ hình thành sỏi mật hoặc một số bệnh khác liên quan đến túi mật. 

Sỏi có thể gây tắc nghẽn túi mật

- Viêm túi mật: Tình trạng sỏi bùn túi mật cũng có thể làm ức trệ dịch mật và dẫn đến viêm, nhiễm trùng túi mật. Lúc này, người bệnh thường xuyên bị đau bụng, buồn nôn hay nôn. 

- Viêm tụy cấp: Đây cũng là biến chứng rất nguy hiểm và thường gặp của tình trạng sỏi bùn túi mật. Khi sỏi di chuyển đến ống tụy sẽ có nguy cơ xảy ra viêm nhiễm cơ quan này. 

- Sỏi mật và nguy cơ tử vong. 

4. Điều trị và phòng ngừa sỏi bùn túi mật

- Phương pháp điều trị bệnh:

Để phát hiện bệnh, các bác sĩ thường chỉ định người bệnh thực hiện siêu âm, chụp MRI, xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan, xác định nồng độ canxi và cholesterol trong máu,... Sau đó, tùy từng trường hợp, người bệnh sẽ được áp dụng phác đồ điều trị phù hợp. 

+ Đối với các trường hợp không có triệu chứng thì không cần điều trị, người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện để giúp sỏi nhanh chóng tự phân hủy. 

+ Đối với trường hợp người bệnh xuất hiện nhiều triệu chứng hay các biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm tan sỏi hay phẫu thuật cắt túi mật. Cần lưu ý, người bệnh vẫn có thể tái phát sỏi. 

Ăn uống lành mạnh để phòng ngừa hình thành sỏi bùn túi mật

- Một số lưu ý phòng ngừa sỏi bùn túi mật:

+ Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường bổ sung các loại rau xanh, hạn chế ăn những thực phẩm nhiều chất béo, nhiều dầu mỡ,...

+ Thường xuyên vận động, kiểm soát cân nặng hiệu quả. 

+ Tẩy giun định kỳ.

Trên đây là một số thông tin về sỏi bùn túi mật. Để được giải đáp mọi thắc mắc hoặc có nhu cầu kiểm tra sức khỏe, mời quý khách liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC, đội ngũ tư vấn viên luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7.