1. Tổng quan về suy thận giai đoạn cuối 

Suy thận giai đoạn cuối là gì?

Suy thận sẽ khiến chức năng lọc máu và đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể bị trì trệ. Nếu tình trạng này không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ dẫn đến suy thận mạn tính giai đoạn cuối, thận mất chức năng, người bệnh phải thay thận hoặc chạy thận nhân tạo. 

Nguyên nhân dẫn đến suy thận 

Việc xác định nguyên nhân giúp bác sĩ lên phác đồ điều trị phù hợp, giảm nguy cơ biến chứng dẫn đến suy thận giai đoạn cuối. Những nguyên nhân gây suy thận phổ biến có thể kể đến là:

• Các bệnh lý về thận như viêm cầu thận, viêm bể thận, bệnh thận đa nang nếu không được kiểm soát tốt sẽ dẫn đến suy giảm chức năng thận và cuối cùng là suy thận giai đoạn cuối. Sỏi thận hoặc các yếu tố gây tắc nghẽn đường tiết niệu cũng có thể gây ứ đọng nước tiểu, dẫn đến tổn thương thận và suy thận. Ngoài ra, nhiễm trùng thận tái phát nhiều lần, nếu không được điều trị dứt điểm, có thể dẫn đến tổn thương thận mạn tính và suy thận.
• Bệnh tiểu đường là nguyên nhân phổ biến gây suy thận giai đoạn cuối. Đường huyết cao kéo dài làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận.
• Huyết áp cao gây áp lực lớn lên các mạch máu trong thận, dần dần làm tổn thương các cơ quan này, dẫn đến suy thận.
• Các bệnh lý tim mạch như suy tim, bệnh động mạch vành cũng có thể làm giảm lưu lượng máu đến thận, gây suy thận.
• Những nguyên nhân khác: Bệnh Lupus ban đỏ, nhiễm độc kim loại, tuổi tác, tác dụng của một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc chữa ung thư, các bệnh tự miễn, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, ít vận động,… 

Minh hoạt hình ảnh thận trong cơ thể người

Triệu chứng suy thận giai đoạn cuối 

Giai đoạn cuối, bệnh nhân suy thận xuất hiện triệu chứng đa dạng, rõ rệt ở mức độ nghiêm trọng gồm: 

• Bệnh nhân thường cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối, thiếu năng lượng do sự tích tụ của chất thải trong máu và thiếu máu do thận không sản xuất đủ erythropoietin, một hormone kích thích sản xuất hồng cầu.
• Phù nề, đặc biệt là ở chân, mắt cá chân, bàn chân, và đôi khi ở mặt và tay thậm chí là toàn thân do thận không thể loại bỏ lượng nước dư thừa ra khỏi cơ thể, dẫn đến tích tụ chất lỏng.
• Người bệnh có thể cảm thấy khó thở, đặc biệt khi nằm do sự tích tụ của chất lỏng trong phổi hoặc thiếu máu.
• Rối loạn tiểu tiện với các vấn đề bao gồm đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, tiểu ra máu hoặc tiểu đêm nhiều lần.
• Ngứa da toàn thân, thường rất khó chịu do sự tích tụ của chất độc và chất thải trong máu không được lọc bỏ.
• Buồn nôn, nôn và chán ăn có thể xảy ra do độc tố tích tụ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
• Mất ngủ hoặc khó ngủ là triệu chứng phổ biến. 
• Chuột rút, đặc biệt là vào ban đêm và đau cơ do sự mất cân bằng điện giải và tích tụ axit trong máu.
• Huyết áp cao không kiểm soát được có thể là do thận không thể điều hòa lượng nước và muối trong cơ thể.
• Bệnh nhân có thể trở nên lú lẫn, mất trí nhớ hoặc thậm chí rơi vào trạng thái hôn mê do não bộ bị ảnh hưởng. 
• Đau ngực có thể xảy ra do viêm màng ngoài tim, một biến chứng của suy thận giai đoạn cuối khi màng bao quanh tim bị viêm do sự tích tụ của các chất thải.
• Hơi thở của bệnh nhân có thể có mùi giống như amoniac do sự tích tụ của urê trong máu không được thận lọc bỏ.

Triệu chứng suy thận ở giai đoạn cuối thường rõ ràng và nghiêm trọng

3. Người bệnh suy thận giai đoạn cuối làm gì để kéo dài tuổi thọ? 

Khi một người mắc suy thận giai đoạn cuối, mục đích chính của các phương pháp điều trị là kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống, những biện pháp được áp dụng bao gồm: 

Điều trị y tế tích cực theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa

Tùy trường hợp mà bệnh nhân có thể được áp dụng phương pháp chạy thận, lọc màng bụng hoặc thay thận. Để hỗ trợ phương pháp chữa trị này, người bệnh nên: 

• Quản lý tốt các bệnh lý đi kèm: Giúp bảo vệ chức năng thận còn lại và ngăn ngừa các biến chứng khác. 
• Điều trị thiếu máu: Thiếu máu thường gặp ở bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối, do đó, bổ sung erythropoietin hoặc sắt có thể cần thiết.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên: Cần quan sát các dấu hiệu bất thường như khó thở, đau ngực, phù nề nghiêm trọng hoặc thay đổi trong tiểu tiện và báo ngay cho bác sĩ.
• Xử lý biến chứng kịp thời: Những biến chứng như bệnh tim mạch, nhiễm trùng, và rối loạn điện giải cần được phát hiện và xử lý sớm để tránh các nguy cơ nguy hiểm.

Chạy thận là một trong ba phương pháp điều trị suy thận giai đoạn cuối

Tuân thủ chế độ ăn uống và dinh dưỡng của người suy thận

Giảm lượng muối trong chế độ ăn uống giúp kiểm soát huyết áp và giảm tình trạng phù nề. Đồng thời, thận yếu không thể loại bỏ kali và phốt pho khỏi cơ thể, do đó cần tránh các thực phẩm giàu những chất này (như chuối, cam, sữa và các loại hạt). Ngoài ra, bạn cũng phải giảm lượng đạm để tránh thận phải làm việc nhiều hơn, đồng thời tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất. 

Duy trì lối sống lành mạnh

Các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, yoga giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và cải thiện tâm trạng. Ngưng hoàn toàn việc sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.

Ngoài ra, việc duy trì thái độ sống tích cực và tham gia các hoạt động xã hội có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân suy thận ở giai đoạn muộn. 

Kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện suy và can thiệp điều trị kịp thời

Bằng cách kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, nghỉ ngơi với phương pháp điều trị tích cực, người bệnh suy thận giai đoạn cuối có thể nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ. 

Nếu bạn đang cần địa chỉ để kiểm tra sức khỏe khi có dấu hiệu bất thường, hãy liên hệ ngay với chuyên khoa Tiết niệu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC thông qua tổng đài 1900 56 56 56, sẽ có nhân viên hỗ trợ kịp thời.