https://docs.google.com/document/d/105l_csGWcwskLJjVzaAxJr9yx-lXwENjYb44RYa85Cg/edit

Từ khóa: màng lọc cầu thận

Tìm hiểu màng lọc cầu thận và bệnh lý cầu thận màng

Màng lọc cầu thận đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình lọc máu. Những bất thường ở màng lọc cầu thận có thể gây ra những bệnh lý nghiêm trọng, trong đó có bệnh cầu thận màng. Việc phát hiện sớm các vấn đề ở màng lọc cầu thận và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm về sau.

1. Màng lọc cầu thận và bệnh lý cầu thận màng

Đơn vị chức năng của thận được gọi là Nephron. Đơn vị này gồm 2 phần là cầu thận và ống thận. Cầu thận lại gồm 2 cấu trúc là túi bọc (bao Bowman) và một cuộn mạch (búi mạch). Màng lọc cầu thận bao gồm lớp tế bào biểu mô, màng đáy và các rãnh lọc giữa các tế bào. Trong đó, màng đáy gồm 3 lớp màng khác nhau, lớp ở ngoài và lớp ở trong dạng trong suốt còn lớp ở giữa thì đặc hơn. Màng lọc cho phép nước, ion cũng như các phân tử nhỏ từ máu đi vào khoang Bowman của cầu thận.

Bệnh cầu thận màng là khi màng đáy cầu thận bị dày lên do tình trạng lắng đọng các phức hợp miễn dịch phía trên màng đáy cầu thận. Tình trạng này làm thay đổi cấu trúc và chức năng của cầu thận, từ đó, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lọc nước và chất cặn bã của thận.

Hình ảnh màng lọc cầu thận và cấu tạo

2. Nguyên nhân dẫn tới bệnh cầu thận màng

Bệnh cầu thận màng thường do nguyên phát, do di truyền, nhiễm khuẩn, do bệnh đái tháo đường hay do các bệnh viêm thận,… Ngoài ra, bệnh cầu thận cũng có thể do một số nguyên nhân thứ phát như:

● Dùng các loại thuốc như penicillamine, NSAIDs,…

● Nhiễm trùng (thường do một số loại bệnh viêm gan B, HIV…).

● Rối loạn hệ thống miễn dịch (ví dụ SLE).

● Viêm tuyến giáp.

● Ung thư.

● Các bệnh do ký sinh trùng như sốt rét, sán máng, do ký sinh trùng leishmania,…

Tùy vào độ tuổi mà bệnh nhân sẽ có nguyên nhân bệnh khác nhau. Tuy nhiên, có tới 4 - 20% bệnh nhân bị bệnh cầu thận do ung thư. Trong đó, một số loại ung thư phổ biến dẫn tới bệnh cầu thận màng là bệnh ung thư đại tràng, thận, vú, u lympho Hodgkin hay các loại u hắc tố.

Bệnh rất ít gặp ở trẻ em nhưng vẫn có trường hợp bị bệnh, nguyên nhân thường do viêm gan B hoặc SLE.

3. Bệnh cầu thận có những triệu chứng gì?

Bệnh cầu thận màng có một số biểu hiện cụ thể

Một số triệu chứng của bệnh cầu thận màng bao gồm:

● Có bọt trong nước tiểu.

● Đi tiểu ra máu.

● Huyết áp tăng cao.

● Dễ bị phù nề, thường ở bàn tay, bàn chân và mắt cá chân. Tình trạng phù nề thường xuất hiện rõ ràng vào cuối ngày. Một số bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng sưng phù mắt khi ngủ dậy vào sáng sớm.

4. Chức năng của thận bị ảnh hưởng thế nào khi bị bệnh cầu thận màng?

Khi bị bệnh cầu thận màng, thận sẽ không thể hoạt động như bình thường. Cụ thể, thay vì lọc, giữ lại protein và các tế bào hồng cầu trong máu, khi màng lọc cầu thận bị tổn thương, protein và hồng cầu có thể bị rò rỉ, lẫn vào nước tiểu.

Ảnh hưởng của bệnh cầu thận màng đến chức năng của thận

Trong khi đó, một trong những chức năng của protein trong máu là hỗ trợ vận chuyển chất lỏng từ cơ thể vào máu, sau đó, thận sẽ lọc máu, loại bỏ nước cùng các chất cặn bã thông qua nước tiểu. Khi protein bị thiếu hụt sẽ dẫn tới giảm áp lực keo trong máu gây ra tình trạng phù nề ở một số khu vực như mặt, chân, bụng,… Bên cạnh đó, lâu dần, các chất cặn bã, độc tố sẽ bị tích tụ trong máu do không được đào thải kịp thời.

5. Cách chẩn đoán bệnh cầu thận màng

Bệnh cầu thận có thể được chẩn đoán thông qua thực hiện một số xét nghiệm, siêu âm thận và sinh thiết thận như:

● Xét nghiệm nước tiểu: xác định lượng protein và hồng cầu có trong nước tiểu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể sẽ phải làm thêm xét nghiệm albumin hay creatinine đạm niệu.

● Xét nghiệm máu: kiểm tra các chỉ số ure và creatinin để đánh giá chức năng của thận.

● Xét nghiệm các yếu tố miễn dịch: như kháng thể đáy cầu thận, xét nghiệm đường huyết, ALSO, điện di có trong nước tiểu và trong huyết thanh,…

● Siêu âm thận: xác định hình thái thận và nguyên nhân gây nên tình trạng nước tiểu có hồng cầu (có thể do màng lọc cầu thận bị suy giảm chức năng hoặc do tắc nghẽn đường dẫn liệu,...).

● Sinh thiết và làm xét nghiệm mô: giúp xác định căn nguyên, giai đoạn và loại bệnh, đồng thời định hướng điều trị và tiên lượng về tình trạng bệnh.

Xét nghiệm có thể giúp phát hiện bệnh cầu thận màng

6. Những cách phòng ngừa bệnh

Để phòng ngừa bệnh cầu thận màng, bạn có thể thay đổi lối sống, hạn chế các nguy cơ mắc bệnh như:

● Kiểm soát cân nặng: cân nặng tăng có thể ảnh hưởng tới áp lực máu ở thận, từ đó dẫn tới tổn thương tế bào và lâu dài có thể gây suy thận mạn tính. Béo phì cũng có thể dẫn tới bệnh tiểu đường, cao huyết áp,… Vì thế, kiểm soát cân nặng có thể giúp phòng ngừa các bệnh lý kể trên.

● Nên duy trì thói quen ăn nhạt để bảo vệ thận.

● Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết trong khẩu phần ăn hàng ngày.

● Kiểm tra huyết áp định kỳ.

● Đối với những người bị tiểu đường, cần kiểm soát tốt lượng đường trong máu, uống thuốc theo đơn và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Đặc biệt, khi sử dụng các loại thuốc giảm đau như ibuprofen, aspirin,… cần tham khảo trước ý kiến của bác sĩ.

● Không hút thuốc lá

● Thường xuyên tập thể dục, hạn chế căng thẳng và nghỉ ngơi đầy đủ.

Duy trì thói quen sinh hoạt khoa học để bảo vệ sức khỏe

Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về màng lọc cầu thận và bệnh lý cầu thận màng. Căn bệnh này có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị. Vì thế, việc thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc thăm khám ngay khi có dấu hiệu bất thường là rất cần thiết. Nếu bạn đang tìm một cơ sở y tế uy tín để thăm khám thì chuyên khoa Tiết niệu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC là một địa chỉ bạn không nên bỏ qua. MEDLATEC là đơn vị y tế được đánh giá cao với nhiều ưu điểm nổi bật như:

- Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, có chứng chỉ CAP do Hội Bệnh học Hoa Kỳ cấp.

- Hệ thống máy chẩn đoán hình ảnh hiện đại: Siêu âm, X-quang, MRI, CT,...

- Đội ngũ chuyên gia, bác sĩ và nhân viên y tế giỏi, giàu kinh nghiệm.

Đến với MEDLATEC, Quý khách sẽ được trải nghiệm dịch vụ thăm khám, điều trị và chăm sóc sức khỏe chất lượng. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ ngay tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn chi tiết hơn.

BS Thanh Tuấn đã duyệt