1. Hiểu đúng về u tân sinh

U tân sinh (Neoplasm) là một khái niệm trong y học dùng để chỉ tình trạng một nhóm tế bào trong cơ thể phát triển bất thường. Khác với quá trình sinh sản và chết đi theo quy luật vốn có, các tế bào này lại liên tục nhân lên, tạo thành những khối mô thừa, thường được gọi là khối u. 

Về cơ bản, u tân sinh được chia thành hai nhóm chính: u lành tính và u ác tính.

1.1. U tân sinh lành tính

U lành tính thường là những khối u có tốc độ tăng trưởng chậm, ít gây nguy hiểm và không đe dọa đến tính mạng. Chúng có một số đặc điểm nổi bật như:

• Khối u lớn lên từ từ trong nhiều năm, thường ít gây biến đổi đột ngột.
• Phần lớn các khối u lành tính được bao quanh bởi một lớp màng rõ ràng, phát triển không xâm lấn sang các mô lân cận.
• U chỉ tồn tại ở vị trí xuất hiện, không di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Đây cũng chính là yếu tố quan trọng nhất để phân biệt u lành tính với ung thư. 

Một số ví dụ điển hình của u lành tính bao gồm u xơ tử cung ở phụ nữ, u tuyến vú lành tính hay các khối u mỡ dưới da. 

U xơ tử cung là một dạng u tân sinh lành tính

Mặc dù u tân sinh lành tính không trực tiếp gây nguy hiểm đến tính mạng, song chúng vẫn có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc sức khỏe. Chẳng hạn, một khối u xơ tử cung lớn có thể chèn ép bàng quang gây khó tiểu, hay u tuyến giáp lành tính có thể làm người bệnh gặp khó khăn khi nuốt.

1.2. U tân sinh ác tính (Ung thư)

Trái ngược với u lành tính, u ác tính chính là những khối u mang bản chất nguy hiểm, thường được gọi là ung thư. Chúng có những đặc điểm dễ nhận biết như:

• Các tế bào ung thư nhân lên với tốc độ mất kiểm soát, khối u phát triển nhanh chỉ trong thời gian ngắn.
• Không có màng bao rõ ràng, tế bào ung thư dễ dàng thâm nhập và phá hủy các mô xung quanh.
• Các tế bào ung thư có thể thoát ra khỏi khối u ban đầu, di chuyển theo đường máu hoặc bạch huyết, rồi hình thành những ổ bệnh mới tại nhiều cơ quan khác trong cơ thể. 

2. Giải đáp u tân sinh có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm của u tân sinh không thể đánh giá chung chung mà phải dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. 

U tân sinh có nguy hiểm không là câu hỏi nhiều người băn khoăn

Dưới đây là những yếu tố để đánh giá mức độ nguy hiểm của khối u tân sinh:

• Loại u (lành tính hay ác tính): U lành tính thường phát triển chậm, ít xâm lấn và ít đe dọa đến tính mạng. Ngược lại, u ác tính mang nguy cơ rất cao do khả năng xâm lấn, phá hủy mô và di căn sang các cơ quan khác.
• Vị trí xuất hiện của khối u: Vị trí đóng vai trò then chốt trong việc đánh giá mức độ nguy hiểm của một khối u tân sinh. Ví dụ, một khối u lành tính ở não có thể gây nguy hiểm hơn một khối u ác tính ở da nếu nó chèn ép các cấu trúc thần kinh quan trọng. Tương tự, một khối u ở phổi, gan, hoặc các cơ quan trọng yếu khác sẽ nguy hiểm hơn u ở các mô mềm.
• Kích thước và tốc độ phát triển: Kích thước khối u càng lớn, khả năng gây chèn ép và ảnh hưởng đến chức năng các cơ quan càng cao. Tốc độ tăng trưởng nhanh cũng là một dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, đặc biệt đối với các khối u ác tính.
• Giai đoạn bệnh (đối với u ác tính): Ung thư thường được phân loại theo các giai đoạn từ I đến IV, dựa trên kích thước, sự lan rộng đến các hạch bạch huyết và di căn xa. Càng phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, khả năng điều trị thành công và tiên lượng càng khả quan.

3. Dấu hiệu cảnh báo u tân sinh và thời điểm cần đi khám

Không có một triệu chứng duy nhất nào đủ để khẳng định sự hiện diện của u tân sinh. Tuy vậy, việc quan sát những thay đổi bất thường của cơ thể và chủ động lắng nghe sức khỏe của mình đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một số biểu hiện bạn nên đặc biệt lưu tâm là:

• Sờ thấy khối u hoặc cục nổi bất thường tại các vị trí như vú, cổ, bẹn, bụng…
• Cân nặng giảm sút nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.
• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, kiệt sức kéo dài.
• Xuất hiện tình trạng ho khan, đau tức ngực hoặc khó thở.
• Thay đổi thói quen đi đại tiện, tiểu tiện so với trước đây.
• Chảy máu bất thường, chẳng hạn chảy máu âm đạo sau mãn kinh hoặc chảy máu trực tràng.

Khi nhận thấy những dấu hiệu trên kéo dài và không thuyên giảm, bạn cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán kịp thời. Việc phát hiện sớm sẽ mang lại cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn hơn.

Bạn nên đến cơ sở y tế để thăm khám nếu sức khỏe có bất thường

4. Phương pháp chẩn đoán và điều trị u tân sinh

Để xác định chính xác đặc điểm của một khối u, bác sĩ thường tiến hành kết hợp nhiều kỹ thuật khác nhau, từ thăm khám lâm sàng, xét nghiệm máu, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, X-quang, CT, MRI cho đến sinh thiết. Trong đó, sinh thiết được coi là tiêu chuẩn vàng, bởi mẫu mô được lấy trực tiếp từ khối u sẽ được phân tích dưới kính hiển vi để làm rõ tính chất lành hay ác tính.

Khi đã có kết quả chẩn đoán, hướng điều trị sẽ được xây dựng dựa trên loại u, vị trí cũng như kích thước cụ thể:

• U lành tính: Trong đa số trường hợp, phẫu thuật là giải pháp chính để loại bỏ triệt để khối u. Tuy nhiên, nếu khối u không gây ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc sinh hoạt, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi mà không cần can thiệp.
• U ác tính (ung thư): Phác đồ điều trị thường phức tạp và đòi hỏi sự phối hợp của nhiều liệu pháp:
• Phẫu thuật: Loại bỏ khối u tân sinh và các mô lân cận có nguy cơ xâm lấn.
• Xạ trị: Dùng tia X năng lượng cao để tiêu diệt hoặc kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư.
• Hóa trị: Sử dụng thuốc nhằm tiêu diệt tế bào ung thư trên toàn cơ thể.
• Liệu pháp nhắm trúng đích và miễn dịch: Đây là những phương pháp hiện đại, tập trung tấn công trực tiếp vào tế bào ung thư, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến tế bào lành, từ đó nâng cao hiệu quả và giảm tác dụng phụ.

Với những thông tin đã được chia sẻ, chắc hẳn bạn đã có câu trả lời rõ ràng hơn cho thắc mắc “u tân sinh có nguy hiểm không”. Tóm lại, mức độ nguy hiểm của bệnh không giống nhau ở mọi trường hợp mà phụ thuộc vào bản chất khối u, vị trí, kích thước cũng như giai đoạn tiến triển.

Nếu bạn nghi ngờ mình đang có vấn đề về sức khỏe, có thể liên hệ đến Hệ thống Y tế MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để đặt lịch thăm khám và điều trị.