Xét nghiệm ung thư vòm họng và những điều cần biết

Ung thư vòm họng là một loại ung thư đặc biệt nguy hiểm có tỷ lệ tử vong lớn. Bệnh hình thành từ các tế bào vảy lót niêm mạc vùng mũi họng. Những đối tượng có nguy cơ cao nên thực hiện tầm soát ung thư vòm họng. Xét nghiệm ung thư vòm họng là một hình thức tầm soát ung thư dễ thực hiện và có giá trị khá cao. Nhằm hiểu rõ hơn về hình thức xét nghiệm này, mời quý bạn đọc cùng tìm hiểu những thông tin trong bài viết sau.

1. Tổng quan về bệnh ung thư vòm họng

Vòm họng là bộ phận nằm phía sau mũi, đồng thời cũng ở vị trí cao nhất của hầu họng. Ung thư vòm họng là một bệnh lý ác tính được hình thành từ tế bào vảy ở niêm mạc vùng vòm họng. Loại ung thư vòm họng thường gặp nhất là ung thư biểu mô không biệt hóa.

Ở giai đoạn sớm, bệnh thường ít có triệu chứng điển hình, các triệu chứng thường bị nhầm với các bệnh lý lành tính thông thường. Bước sang giai đoạn nặng hơn, bệnh sẽ xuất hiện những triệu chứng rõ ràng hơn. Nhưng ở giai đoạn này, tỷ lệ điều trị khỏi và sống sót giảm đi đáng kể. Vì vậy những người thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao nên thực hiện tầm soát ung thư vòm họng từ sớm và thường xuyên. Xét nghiệm ung thư vòm họng là một trong những lựa chọn dễ dàng nhất trong việc tầm soát bệnh.

Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính có tỷ lệ tử vong cao

2. Ung thư vòm họng là do nguyên nhân nào gây nên?

Hiện vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân rõ ràng dẫn tới căn bệnh này. Tuy nhiên vẫn tồn tại những tác nhân làm tăng nguy cơ bị ung thư vòm họng, cụ thể là:

● Hút thuốc lá: đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư vòm họng. Ước tính phải có đến hơn 7000 loại chất hóa học được tìm thấy trong khói thuốc lá, trong đó có hàng trăm loại chất có thể gây ra ung thư nhiều cơ quan. Nguy cơ ung thư vòm họng là như nhau cho dù người bệnh hút thuốc lá chủ động hay bị động.

● Nhiễm phải virus EBV (Virus Epstein Barr) thuộc họ Herpes: ngoài hút thuốc lá thì việc bị nhiễm loại virus nguy hiểm này cũng là nguyên nhân dẫn đến ung thư vòm họng.

● Những người có thói quen ăn các thực phẩm lên men, đồ muối, thực phẩm đóng hộp,... do các thực phẩm này thường chứa nhiều chất Nitrosamine, là tác nhân làm gia tăng nguy cơ ung thư vòm họng và một số ung thư đường tiêu  hóa.

● Do di truyền: Ung thư vòm họng cũng là một bệnh lý ác tính có tính di truyền.

3. Những ai nên tầm soát ung thư vòm họng?

Việc thực hiện xét nghiệm ung thư vòm họng, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng để tầm soát ung thư vòm họng nên được thực hiện đối với các đối tượng sau:

● Người hút thuốc lào, thuốc lá lâu năm.

● Người nhiễm Virus Epstein – Barr (EBV);

● Người thường xuyên phải làm việc trong môi trường độc hại, phải tiếp xúc với các hóa chất, khí thải độc hại, khói bụi Carbon, tia phóng xạ, sợi Amiang, Sulfur Dioxide,...

● Người ăn nhiều đồ lên men, muối chua, ủ muối hay thực phẩm đóng hộp.

● Trong gia đình có người thân như cha mẹ, anh chị em ruột bị ung thư vòm họng.

Các đối tượng trên nên được xét nghiệm ung thư vòm họng định kỳ từ 6 tháng đến 1 năm 1 lần để tầm soát sớm ung thư vòm họng.

Nguyên nhân gây ung thư vòm họng hiện vẫn chưa được xác định rõ ràng

4. Các dấu hiệu cảnh báo bạn nên tầm soát ung thư vòm họng

Triệu chứng của ung thư vòm họng ở giai đoạn đầu dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác liên quan đến đường mũi họng như viêm họng, viêm mũi xoang dị ứng,... Do đó, nhiều người chủ quan không đi khám, kiểm tra sớm mà thường tự mua thuốc về điều trị tại nhà dẫn đến phát hiện bệnh muộn. Vì vậy, để có thể phát hiện bệnh sớm, khi có một trong các dấu hiệu sau đây bạn nên đi tầm soát ung thư vòm họng:

● Đau rát hầu họng, khó khăn khi nhai, nuốt hoặc thường xuyên viêm, sưng đau hoặc loét chai cứng ở hầu họng.

● Thường xuyên có những biểu hiện như ù tai, giảm  thính lực, viêm tai giữa,...

● Hay bị nghẹt một bên hoặc hai bên mũi.

● Chảy dịch nhầy mủ hoặc dịch máu mũi.

● Chảy máu mũi thường xuyên mà không rõ nguyên nhân.

● Đau đầu, đau vùng mặt hoặc đau hốc mắt, có thể đau thành cơn hoặc đau âm ỉ liên tục.

● Cơ thể mệt mỏi, gầy sút cân không rõ nguyên nhân

Trên đây là những triệu chứng đặc trưng có thể bắt gặp ở những người bị ung thư vòm họng. Để tầm soát sớm, người bệnh nên xét nghiệm ung thư vòm họng phối hợp các phương pháp khác để chẩn đoán ung thư sớm.

5. Các phương pháp tầm soát ung thư vòm họng

Để tầm soát ung thư vòm họng cần phối hợp nhiều phương pháp khác nhau. Cụ thể gồm:

5.1. Khám lâm sàng

Khám lâm sàng giúp bác sĩ khai thác kỹ tiền sử, các triệu chứng người bệnh mắc phải, từ đó phát hiện các bất thường tại vòm họng, khoang miệng, lưỡi, các hạch bất thường vùng cổ,... Từ đó, bác sĩ sẽ định hướng cho bệnh nhân làm các xét nghiệm ung thư vòm họng, chẩn đoán hình ảnh và thăm dò chức năng liên quan.

5.2. Các xét nghiệm ung thư vòm họng

Sau khi khám lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân làm các xét nghiệm để tầm soát ung thư vòm họng như: Xét nghiệm EBV IgA, EBV DNA, xét nghiệm tầm soát ung thư tế bào vảy SCC, các xét nghiệm cơ bản như tổng phân tích tế bào máu, các xét nghiệm sinh hóa, miễn dịch khác có liên quan.

Những người có nguy cơ cao bị ung thư vòm họng nên thực hiện thăm khám định kỳ

5.3. Nội soi tai mũi họng

Nội soi tai mũi họng là một trong những phương pháp hiệu quả đối với việc chẩn đoán những bệnh thuộc hệ tai mũi họng, trong đó bao gồm cả bệnh ung thư vòm họng. Phương pháp này sử dụng ống nội soi có gắn camera và kính chuyên dụng để kiểm tra các tổn thương có thể xuất hiện trong đường hô hấp trên.

Nội soi tai mũi họng cũng có hạn chế nhất định là chỉ quan sát được các tổn thương trên bề mặt niêm mạc, không đánh giá được các tổn thương sâu hoặc sự xâm lấn, di căn. Ngoài ra, khi khối u to gây chèn ép, bít tắc đường hô hấp trên thì ống soi cũng không thể đi vào quan sát sâu hoặc tổng thể được.

Tuy nhiên, nội soi tai mũi họng lại có một ưu điểm cực kỳ quan trọng đó là thông qua việc nội soi, khi phát hiện tổn thương nghi ngờ ung thư, bác sĩ có thể thực hiện việc sinh thiết qua nội soi tai mũi họng một cách chính xác và an toàn.

5.4. Sinh thiết qua nội soi

Khi nội soi tai mũi họng phát hiện tổn thương nghi ngờ, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết vùng tổn thương để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh - là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư.

5.5. Chọc hút kim nhỏ FNA

Xét nghiệm ung thư vòm họng có thể có cả xét nghiệm tế bào học thông qua việc chọc hút kim nhỏ FNA các hạch nghi ngờ ở vùng cổ.

5.6. Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân là những phương pháp quan trọng hỗ trợ chẩn đoán ung thư vòm họng. Các phương pháp như chụp X-quang, CT xoang, siêu âm hạch,... giúp đánh giá đặc điểm khối u như vị trí, kích thước, tính chất khối u, sự xâm lấn hoặc di căn gần, di căn xa,...

Dựa vào kết quả chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ có thể định hướng chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân.

6. Lưu ý trước khi làm xét nghiệm ung thư vòm họng

Để thực hiện các kiểm tra về vòm họng nói chung và xét nghiệm ung thư vòm họng nói riêng, bệnh nhân cần chuẩn bị như sau

● Nên nhịn ăn sáng trước khi thăm khám và kiểm tra vì có thể bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh liên quan đến việc nhịn ăn.

● Nên mặc trang phục thoáng mát, gọn gàng để quá trình thăm khám và thực hiện dịch vụ được dễ dàng và thuận tiện.

● Tuyệt đối không dùng chất kích thích, đồ uống có cồn hoặc hút thuốc lào, thuốc lá trước khi thăm khám.

Đặc biệt, bệnh nhân nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để thăm khám và kiểm tra các vấn đề sức khỏe, tầm soát ung thư vòm họng.

Với gần 30 năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực Y tế, hệ thống Y tế MEDLATEC là lựa chọn hàng đầu cho khách hàng khi thăm khám, tầm soát các loại ung thư. Hệ thống Y tế MEDLATEC có nhiều chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm làm việc, cùng hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là Trung tâm xét nghiệm lớn nhất cả nước, đạt tiêu chuẩn ISO 15189, chứng chỉ CAP, hoàn toàn đủ năng lực thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu như các xét nghiệm ung thư vòm họng.

Xét nghiệm ung thư vòm họng nên được thực hiện ở những đơn vị y tế uy tín

Ngoài ra, Hệ thống Y tế MEDLATEC còn sở hữu Trung tâm tại nhà với dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi vô dùng thuận tiện. Điều này sẽ giúp khách hàng tiết kiệm nhiều thời gian trong việc kiểm tra sức khỏe và thực hiện xét nghiệm ung thư vòm họng.

Để thuận tiện cho việc thăm khám và đặt lịch cũng như lấy mẫu tại nhà, các bạn hãy gọi số tổng đài 1900565656 để được hỗ trợ.

BS Thanh Tuấn đã duyệt